Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Pekka Puska: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Pekka Puska''' ([[Vaasa]], [[18 december]] [[1945]]) is a een [[Finland|Fins]] medicus, voedingsexpert en politicus. Puska was directeur-generaal van de National Institute for Health and Welfare (THL) in Finland van 2009 tot 2013. THL werd gevormd door het | '''Pekka Puska''' ([[Vaasa]], [[18 december]] [[1945]]) is a een [[Finland|Fins]] medicus, voedingsexpert en politicus. | ||
==Loopbaan== | |||
Puska was directeur-generaal van de National Institute for Health and Welfare (THL) in Finland van 2009 tot 2013. THL werd gevormd door het samenvoegen van het National Public Health Institute of Finland (KTL) en het National Research and Development Centre for Welfare and Health (STAKES). Dr. Puska stond van 2003 tot 2009 aan het hoofd van de KTL. Puska is sinds 2017 parlementslid (Eduskunta) en was ook parlementslid van 1987 tot 1991. Puska doceerde aan de Universiteit van Helsinki en de Universiteit van Oost-Finland en is nu met emeritaat. | |||
Dr. Puska had decennialang een belangrijke invloed op het Finse gezondheidsonderzoek. Hij was directeur en hoofdonderzoeker van het North Karelia Project voor de preventie van hart- en vaatziekten van 1972–1977. In deze periode verlaagde het sterftecijfer aan hart- en vaatziekten bij mannen 80 procent.<ref>{{Cite news|last=Wilson|first=Bee|date=30 November 2021|title=‘We need to break the junk food cycle’: how to fix Britain’s failing food system|work=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/food/2021/nov/30/break-junk-food-cycle-britain-national-food-strategy|access-date=30 November 2021}}</ref> Puska was een directeur voor de preventie van niet-besmettelijke ziekten en gezondheidsbevordering aan het hoofdkantoor van de [[Wereldgezondheidsorganisatie]] in 2001 tot 2003.<ref>{{Citeer web |url=http://www.ktl.fi/attachments/english/organization/ppuska/biographymarch_2008.pdf |title=Biografie op ktl.fi, maart 2008 |access-date=25 January 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100130211818/http://www.ktl.fi/attachments/english/organization/ppuska/biographymarch_2008.pdf |archive-date=30 January 2010 |url-status=dead }}</ref> In 2006 was hij de Finse kandidaat voor de functie van directeurgeneraal van de [[Wereldgezondheidsorganisatie|WHO]]. Van 2010 tot 2013 was hij ’kanselier’ van de Universiteit van Turku.<ref name="Chancellors">{{cite web |url=https://www.utu.fi/en/university/traditions/history/Pages/chancellors.aspx |title=Chancellors of the University of Turku |author=<!--Not stated--> |date= |website=University of Turku |publisher= |access-date=22 October 2019 |quote= |archive-url=https://web.archive.org/web/20191022174029/https://www.utu.fi/en/university/traditions/history/Pages/chancellors.aspx |archive-date=22 October 2019 |url-status=dead }}</ref> Momenteel is hij president van de World Heart Federation (WHF)<ref>[http://www.worldheart.org World Heart Federation]</ref> en vicepresident van de International Association of Public Health Institutes (IANPHI).<ref>[http://www.ianphi.org International Association of Public Health Institutes] (IANPHI)</ref> | Dr. Puska had decennialang een belangrijke invloed op het Finse gezondheidsonderzoek. Hij was directeur en hoofdonderzoeker van het North Karelia Project voor de preventie van hart- en vaatziekten van 1972–1977. In deze periode verlaagde het sterftecijfer aan hart- en vaatziekten bij mannen 80 procent.<ref>{{Cite news|last=Wilson|first=Bee|date=30 November 2021|title=‘We need to break the junk food cycle’: how to fix Britain’s failing food system|work=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/food/2021/nov/30/break-junk-food-cycle-britain-national-food-strategy|access-date=30 November 2021}}</ref> Puska was een directeur voor de preventie van niet-besmettelijke ziekten en gezondheidsbevordering aan het hoofdkantoor van de [[Wereldgezondheidsorganisatie]] in 2001 tot 2003.<ref>{{Citeer web |url=http://www.ktl.fi/attachments/english/organization/ppuska/biographymarch_2008.pdf |title=Biografie op ktl.fi, maart 2008 |access-date=25 January 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100130211818/http://www.ktl.fi/attachments/english/organization/ppuska/biographymarch_2008.pdf |archive-date=30 January 2010 |url-status=dead }}</ref> In 2006 was hij de Finse kandidaat voor de functie van directeurgeneraal van de [[Wereldgezondheidsorganisatie|WHO]]. Van 2010 tot 2013 was hij ’kanselier’ van de Universiteit van Turku.<ref name="Chancellors">{{cite web |url=https://www.utu.fi/en/university/traditions/history/Pages/chancellors.aspx |title=Chancellors of the University of Turku |author=<!--Not stated--> |date= |website=University of Turku |publisher= |access-date=22 October 2019 |quote= |archive-url=https://web.archive.org/web/20191022174029/https://www.utu.fi/en/university/traditions/history/Pages/chancellors.aspx |archive-date=22 October 2019 |url-status=dead }}</ref> Momenteel is hij president van de World Heart Federation (WHF)<ref>[http://www.worldheart.org World Heart Federation]</ref> en vicepresident van de International Association of Public Health Institutes (IANPHI).<ref>[http://www.ianphi.org International Association of Public Health Institutes] (IANPHI)</ref> | ||
==Puska-stoofpot== | |||
In de loop van het Karelia-project ontwikkelden Puska en zijn onderzoeksgroep een concept dat verder ging dan eenvoudige lezingen om mensen voor te lichten over risicofactoren voor hartaanvallen: Puska’s werknemers begonnen de vrouwen van de werkelijke doelgroep - mannen van middelbare leeftijd - te trainen in hoe om met voedsel om te gaan: in plaats van boter zou bijvoorbeeld plantaardige olie moeten worden gebruikt. Groenten zouden aan traditionele gerechten kunnen worden toegevoegd in plaats van alleen aan vlees, en het zoutgehalte zou kunnen worden verlaagd. De gezondheidsexperts organiseerden kookavonden en deelden receptenboeken uit waarin vooral regionale recepten werden gebruikt, verrijkt met groenten en minder zout, vlees en vet. | |||
De traditionele Finse [[stoofpot]] bevatte slechts drie ingrediënten: water, vet varkensvlees en zout. In het nieuwe recept werd een deel van het varkensvlees vervangen door rapen en werden aardappelen en wortels toegevoegd. Dit was populair bij de bevolking en het gerecht wordt sindsdien puska-stoofpot genoemd. | |||
==Erkenningen (gedeeltelijke opsomming)== | |||
* Eredoctoraat van St. Andrew’s University (Schotland) | |||
* Eredoctoraat van de Univeriteit van Lissabon (Portugal) | |||
* Academicus an de Russische Academie der Natuurwetenschapen | |||
* 1990: Health Education Award van het WHO van 1990 | |||
* 1999: WHO Tobacco Free World Award | |||
* 2003: Elizabeth Fries Health Education Award | |||
* 2003: John P. McGovern Award, American School Health Association | |||
* 2004: Recognition Award voor geneeskunde, Yrjö Jahnsson Foundation | |||
* 2005: Nordic Award for Public Health | |||
* 2008 Rank Prize (2008) | |||
* [[Ancel Keys]] Award van het ACLM (American College of Lifestyle Medicine) (2019) | |||
==Verwijzingen== | ==Verwijzingen== | ||
{{reflist}} | |||
==Weblinks== | ==Weblinks== | ||
* {{en}} [http://www.thl.fi/en_US/web/en/aboutus/management/ Presentatie op de website van het Nationale Finse Instituut voor Volksgezondheid] | * {{en}} [http://www.thl.fi/en_US/web/en/aboutus/management/ Presentatie op de website van het Nationale Finse Instituut voor Volksgezondheid] | ||
* {{fi}} http://pekkapuska.fi/ | * {{fi}} http://pekkapuska.fi/ | ||
{{Authority control|TYPE=p|Wikidata=Q5407283}} | {{Authority control|TYPE=p|VIAF=91942032|GND=1323036156|IMDb=nm4087525|Wikidata=Q5407283}} | ||
{{DEFAULTSORT:Puska, Pekka}} | {{DEFAULTSORT:Puska, Pekka}} | ||
[[Categorie: geboren in 1945]] | [[Categorie: geboren in 1945]] | ||
| Regel 17: | Regel 38: | ||
[[Categorie: Fins politicus]] | [[Categorie: Fins politicus]] | ||
[[Categorie: Voedingswetenschapper]] | [[Categorie: Voedingswetenschapper]] | ||
{{groei}} | |||
Huidige versie van 23 apr 2024 om 00:52
Pekka Puska (Vaasa, 18 december 1945) is a een Fins medicus, voedingsexpert en politicus.
Loopbaan
Puska was directeur-generaal van de National Institute for Health and Welfare (THL) in Finland van 2009 tot 2013. THL werd gevormd door het samenvoegen van het National Public Health Institute of Finland (KTL) en het National Research and Development Centre for Welfare and Health (STAKES). Dr. Puska stond van 2003 tot 2009 aan het hoofd van de KTL. Puska is sinds 2017 parlementslid (Eduskunta) en was ook parlementslid van 1987 tot 1991. Puska doceerde aan de Universiteit van Helsinki en de Universiteit van Oost-Finland en is nu met emeritaat.
Dr. Puska had decennialang een belangrijke invloed op het Finse gezondheidsonderzoek. Hij was directeur en hoofdonderzoeker van het North Karelia Project voor de preventie van hart- en vaatziekten van 1972–1977. In deze periode verlaagde het sterftecijfer aan hart- en vaatziekten bij mannen 80 procent.[1] Puska was een directeur voor de preventie van niet-besmettelijke ziekten en gezondheidsbevordering aan het hoofdkantoor van de Wereldgezondheidsorganisatie in 2001 tot 2003.[2] In 2006 was hij de Finse kandidaat voor de functie van directeurgeneraal van de WHO. Van 2010 tot 2013 was hij ’kanselier’ van de Universiteit van Turku.[3] Momenteel is hij president van de World Heart Federation (WHF)[4] en vicepresident van de International Association of Public Health Institutes (IANPHI).[5]
Puska-stoofpot
In de loop van het Karelia-project ontwikkelden Puska en zijn onderzoeksgroep een concept dat verder ging dan eenvoudige lezingen om mensen voor te lichten over risicofactoren voor hartaanvallen: Puska’s werknemers begonnen de vrouwen van de werkelijke doelgroep - mannen van middelbare leeftijd - te trainen in hoe om met voedsel om te gaan: in plaats van boter zou bijvoorbeeld plantaardige olie moeten worden gebruikt. Groenten zouden aan traditionele gerechten kunnen worden toegevoegd in plaats van alleen aan vlees, en het zoutgehalte zou kunnen worden verlaagd. De gezondheidsexperts organiseerden kookavonden en deelden receptenboeken uit waarin vooral regionale recepten werden gebruikt, verrijkt met groenten en minder zout, vlees en vet.
De traditionele Finse stoofpot bevatte slechts drie ingrediënten: water, vet varkensvlees en zout. In het nieuwe recept werd een deel van het varkensvlees vervangen door rapen en werden aardappelen en wortels toegevoegd. Dit was populair bij de bevolking en het gerecht wordt sindsdien puska-stoofpot genoemd.
Erkenningen (gedeeltelijke opsomming)
- Eredoctoraat van St. Andrew’s University (Schotland)
- Eredoctoraat van de Univeriteit van Lissabon (Portugal)
- Academicus an de Russische Academie der Natuurwetenschapen
- 1990: Health Education Award van het WHO van 1990
- 1999: WHO Tobacco Free World Award
- 2003: Elizabeth Fries Health Education Award
- 2003: John P. McGovern Award, American School Health Association
- 2004: Recognition Award voor geneeskunde, Yrjö Jahnsson Foundation
- 2005: Nordic Award for Public Health
- 2008 Rank Prize (2008)
- Ancel Keys Award van het ACLM (American College of Lifestyle Medicine) (2019)
Verwijzingen
- º Wilson, Bee. "‘We need to break the junk food cycle’: how to fix Britain’s failing food system", The Guardian, 30 November 2021.
- º Biografie op ktl.fi, maart 2008
- º Chancellors of the University of Turku.
- º World Heart Federation
- º International Association of Public Health Institutes (IANPHI)
Weblinks
- (en) Presentatie op de website van het Nationale Finse Instituut voor Volksgezondheid
- (fi) http://pekkapuska.fi/
Q5407283 (reasonator) Hulp genealogie en geschiedenis (Nederland)Deepl vertaler • Schrijfassistent VRT] • ChatGPT (Opgepast! Altijd verifiëren!)] • rephrase.info • paraphraser.io • paraphraser.io • scribbr.io •