Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Pali
Pali (Pāli, पाऴि) is de taal die gebruikt wordt in de oude geschriften van het Theravada-boeddhisme. Deze taal is meer literair dan het Urdu. Ze gaat waarschijnlijk terug op een westelijke Prakrit.
De betekenis van het woord Pāli in het Pali is 'geschrift'. De taal Pali is bekend vanwege de Pali Canon (Pali: Tipitaka). Dit is de naam van de collectie van vroegste geschriften in het Theravada boeddhisme.
Pali Schrift
Het Pali heeft geen eigen schrift, maar wordt in vele verschillende schriften geschreven, waaronder:
- het hindoeschrift
- het Thaise schrift
- het Birmese schrift
- het Cambodjaanse schrift
- het Laotiaans schrift
- het Latijns schrift
De oorzaak hiervoor is dat het Pali oorspronkelijk alleen een spreektaal was. Toen de Pali Canon in het jaar 100 voor Christus in Sri Lanka op schrift gesteld werd, werd daarvoor eerst het toenmalige singhalese schrift gebruikt. Mensen in andere landen konden dit echter niet lezen en gebruikten hun eigen schrift om het Pali op te schrijven. In veel van deze talen worden speciale tekens gebruikt voor het Pali, die niet gebruikt worden in het normale schrift.
Uitspraak
Ook in het Latijnse schrift worden er speciale letters gebruikt om de taal Pali weer te geven. Voor sommige van de Latijnse letters is in het Pali een andere uitspraak vereist dan Nederlanders gewend zijn. Een lijst van letters die een speciale uitspraak vereisen:
| Pali Letter | Nederlandse uitspraak | |
|---|---|---|
| ā | als de Nederlandse lange 'aa': paard | |
| i | als de korte versie van 'ie': iets | |
| ī | als de lange versie van 'ie': vriend | |
| e | als de lange versie van 'ee': geef | |
| u | als de korte versie van 'oe': oelewapper' | |
| ū | als de lange versie van 'oe': boer | |
| ñ | als in het Spaanse mañana | |
| ṃ of m/n met punt erboven | als 'ng' in zing | |
| Er zijn meer speciale medeklinkers, maar voor een goede uitspraak is het bovenstaande voldoende. | ||
| Twee medeklinkers achter elkaar geeft aan dat er een korte stop gemaakt dient te worden. 'Buddha' wordt dus uitgesproken als: Boed-dha. | ||
Externe link
- Pali-Nederlands Woordenboek
- Pali-English dictionary door Eerwaarde Nyanatiloka Mahathera (Engelstalig)
- Pali Text Society's Pali-English Dictionary (Engelstalig)
- Pali Dictionary of Proper Names (Engelstalig)
- Boeken voor de studie van Pali (Engelstalig)
- Tipitaka (Pali, Engels en Singalees)