|
|
| Regel 1: |
Regel 1: |
| {{Nuweg}}
| | Op de webpagina van [http://became.nl/amroh/home.htm Rob Hooft] |
| AMROH webpage: http://www.bakeenei.demon.nl/beatles/handysound.htm | | :Bij ''[http://became.nl/amroh/Geschiedenis%20AMROH/historie1.htm Geschiedenis van AMROH]'':[http://web.archive.org/web/20180308165236/http://became.nl/amroh/Geschiedenis%20AMROH/historie1.htm Archief] |
| | |
| Geschiedenis AMROH; | | Geschiedenis AMROH; |
|
| |
|
| De levensloop van AMROH en Uitgeversmaatschappij De Muiderkring | | De levensloop van AMROH en Uitgeversmaatschappij De Muiderkring |
|
| |
|
| Inleiding:
| | Staat geschreven |
| | |
| De beschrijving van de levensloop van twee verschillende bedrijven lijkt op het eerste gezicht niet logisch. Wel als men weet, dat de beide bedrijven als twee zusters tot hetzelfde concern behoorden en elkaars functies praktisch naadloos konden combineren tot een zeer sterk point of sale. Amroh, van oudsher de (internationale) handelsfirma met later een fabriek eraan gekoppeld deed het samen met de uitgeverij De Muiderkring, die de Amroh producten onder de aandacht bracht met haar veelgelezen tijdschriften Radio Bulletin voor elektronici en Hobby Bulletin voor modelbouwers van radiografisch bestuurde modellen, boeken, bouwpakketbeschrijvingen, en elektronicacursussen. Een mooiere combinatie is haast niet mogelijk, maar het bekende gezegde bewijst wederom haar waarheid: aan alles komt een eind!
| |
| | |
| 1923. De elektronica met name in omroepland was nog zeer primitief. Nederland had als eerste ter wereld een echte radio-uitzending gekend: op 6 november 1919 werd een Soirée Musicale de lucht in gezonden door H.H. Schotanus à Steringa Idzerda vanuit zijn fabriek Nederlandse Radio-Industrie aan de Beukstraat in Den Haag. Er waren al eerder uitzendingen geweest in Engeland en Amerika, maar nooit vooraf aangekondigd door bijvoorbeeld een advertentie in dagbladen! Dit was als het ware het startsein voor vele actieve elektronica amateurs. Elektronica en meer gespecialiseerd radio-ontvangst zou de toekomst worden. Dat zag ook Georg C.F. Kauderer, zoon van een tolgaarder en sluiswachter in Muiden. Samen met zijn broer Jan stichtte een bedrijfje in elektronicaonderdelen, dat hij American Radio House noemde, omdat hij enkele jaren ervoor als marconist naar Amerika was gevaren en daar ging werken. Hij activeerde zijn oude hobby elektronica, die hij startte in een kamertje van zijn ouderlijk huis vlak naast de Groote Zeesluis. De meeste handelswaar kwam dus uit de USA en probeerde hij via dealers en winkels in het Gooi en Amsterdam te verkopen.
| |
| | |
| Met de voorspoedige groei van het bedrijf kwamen de logistieke problemen: het huis van zijn ouders werd te klein en aan de overkant van de Vecht kocht hij een kleine hoekwoning naast een oude lagere school op Herengracht 33 in Muiden, dat later de afdelingen inkoop en magazijn zou huisvesten… Op een goede dag in 1928 zijn broer Jan bij zich: ”Jan, we moeten een boekje hebben, waarin onze producten staan. Maak jij dat eens even voor elkaar!”. In november 1929 verscheen de allereerste Amroh Bulletin. De naam American Radio House had rond 1926 zijn langste tijd gehad, zo vond Geo en kortte de naam in tot AMROH N.V.
| |
| | |
| In die eerste Amroh Bulletin werden de door Kauderer uit Amerika geïmporteerde onderdelen met afbeeldingen en beschrijvingen gepubliceerd. De reeks producten werd uitgebreid door contacten met Engelse fabrikanten en in 1932 verscheen de echte, eerste Amroh Bulletin als tijdschrift, waarop je een echt abonnement (Een gulden of nu € 0,45 per 12 nummers) kon nemen! In feite was het een PR-blad van Amroh, want alleen haar eigen fabrikaten stonden erin vermeld. Succes bleef niet uit en rond 1936 waren er onder meer met onze PTT goede handelsrelaties opgebouwd. John. J. Fackeldey werd bereid gevonden een service- en ontwerpwerkplaats te gaan beheren. Hij bleef 26 jaar lang actief aan het bedrijf verbonden en verzorgde in die periode vele bouwontwerpen, die in de begintijd verschenen in Radio Express, het blad van de omroepgrootheid J. Corver. Toen Amroh Bulletin eenmaal als regelmatig periodiek op de markt kwam, werden de ontwerpen uiteraard in de eigen uitgave gepubliceerd.
| |
| | |
| Enkele handelsproducten in het vooroorlogse Amroh-pakket waren Radio Instruments (trafo’s voor audio), Goodmans (luidsprekers), Belling-Lee (pick-ups elementen en armen, buisvoeten, connectors), Dubilier (condensatoren), Varley (spoelen, weerstanden en potentiometers), Wharfedale (luidsprekers), Westinghouse, Watmell, Novocon (spoelen), Electro-Dynamic (trafo’s), die vaak in de latere UN-bouwontwerpen zouden worden toegepast.
| |
| | |
| Terug naar de dertiger jaren; het bedrijf begon zijn vorm te vinden: handel in onderdelen en (radio)toestellen inclusief de service en reparatie, het promoten van de eigen lijnen middels Amroh Bulletin, lezingen over producten en toepassingen bij handelaren en op scholen, publicatie van bouwontwerpen, ontworpen door Fackeldey. Door al deze uitbreidingen groeit ook het besef, dat zich Amroh niet meer voor 100% aan haar kernactiviteiten kan wijden. Er wordt eind 1936 een Uitgeversmaatschappij De Muiderkring N.V. opgericht, die nog vele jaren na de omzetting naar BV nog steeds UM De Muiderkring werd genoemd…
| |
| | |
| In 1937 wordt de naam van het tijdschrift gewijzigd in het algemene Radio Bulletin met als allergrootste verandering, dat ook derden erin mochten adverteren! Uiteraard bleef een behoorlijke plek gereserveerd voor de eigen productinformaties en zeker voor de bouwontwerpen. Die werden langzamerhand zo omvangrijk, dat deze ook in aparte bouwmappen werden uitgegeven. Een (verkorte) beschrijving (die tot verkoop moest verleiden) werd vooraf in RB gepubliceerd. De aan de buitenkant aantrekkelijk in kleur bedrukte enveloppen bevatten complete schema- en bouwbeschrijving met (Amroh-) onderdelenlijsten en stap-voor-stap-instructies. De creativiteit van Fackeldey beperkte zich niet tot een simpel eenkringertje of een eenvoudig grammofoonversterkertje. Neen, complete radiotoestellen met meerdere golflengtes, voorzien van Amroh-afstemschalen en mooie donkerbruin glimmend gepolitoerde kasten! Een dergelijk glanzend meubel in de kamer bracht een dubbele verbazing te weeg als de trotse eigenaar erbij vertelde het radio-apparaat geheel zelf te hebben gebouwd….
| |
| | |
| Er werd nieuw personeel aangetrokken ook om een andere activiteit in 1935 te starten: een eigen fabriek! Amutronics heette deze nieuwe zuster van Amroh en vervaardigde vele duizenden transformatoren (voor elektronenbuizen is naast een forse gloeidraadspanning ook de hoge anodespanning van rond 280 volt nodig) en spoelensets, die natuurlijk ook weer in de Amroh-ontwerpen werden toegepast. Amroh nam op deze wijze gedurende vele jaren een volstrekt unieke plaats in met een handelsfirma, een uitgeverij en een fabriek! Deze eigen productie was een van de pijlers van het succes van de hierboven beschreven bouwmappen: uit eigen fabriek de chassis, de voedings- en uitgangstrafo’s, de spoelensets, uit eigen programma de weerstanden, elektronenbuizen, condensatoren, afstemschalen en radiokasten.
| |
| | |
| De oorlog belemmerde de groei van de vestiging in Muiden aanzienlijk en tijdens deze periode werd een heikele combinatie gevonden van collaboreren en saboteren…. Vermeldenswaardige hoogtepunten zijn het 12½ jarig jubileum in het septembernummer van 1943 en de invoering (op Duits bevel) van een colofon, waarmee de direct verantwoordelijken ook met naam bekend werden. Hierop werd de broer van Geo Jan A.G. Käuderer (ja, met Umlaut!) vermeld als Hoofdredacteur. Onbekend is, wanneer die Umlaut uit de familienaam verdween…
| |
| | |
| Direct na de oorlog pakte UM De Muiderkring de draad weer op met de publicatie van de vierdelige Dr. Blan Serie. Onder de subtitel Vlot, Pittig en Joviaal werden de 4 boekjes van elk ca. 48 pagina’s gevuld met schakelingen en overdrukken van interessante artikelen, die eerder waren verschenen in Radio Bulletin vanaf 1938. Hiermee was meteen het fundament gelegd voor de nieuwe activiteit van Uitgeversmaatschappij De Muiderkring: het stichten van een eigen boekenfonds. Auteurs genoeg en onderwerpen te over: de eerste uitgave ging over de reeds gepubliceerde bouwschakelingen en zou mede door overname van buitenlandse titels, die in de Nederlandse taal werden vertaald, een fonds van aanzien binnen de elektronicawereld worden.
| |
| | |
| De oorlog eenmaal achter de rug bleek ons landje leeggeroofd door de Moffen: praktisch geen radio meer te bekennen en Geo Kauderer zag direct mogelijkheden liggen. Met behulp van Fackeldeij werden de bouwpakketten in alle hevigheid op de markt gebracht en niet zonder succes! Vele Nederlanders zaten er financieel niet meer erg warmpjes bij, het was de tijd der wederopbouw, maar een radiotoestel was nog voor velen te duur. Zelfbouwen tegen een aantrekkelijke prijs en tevens je elektronicakennis vergroten, dat was een uitgekiende combinatie. Ondersteund door artikelen in Radio Bulletin heeft deze zelfbouwwoede, zelfs voor een zwart-wit TV (!) tot ver in de jaren zestig geduurd.
| |
| | |
| Amroh maakte naam met haar bouwpakketten van goede kwaliteit en met een duidelijke gebruiksaanwijzing kon het nauwelijks mis. De serie groeide op twee verschillende niveaus: de eenvoudige UN-serie. Hiermee kon de amateur eenvoudige allerhande schakelingen bouwen, zoals die o.m. staan beschreven in Jongens Radio deel 4 (maart 1953). Het begint met de inleiding Uniframiteiten, waarmee het bestaan en het nut van de Uniframe wordt uitgelegd: aluminium profiel en stansdelen, reeds voorzien van de juiste gaten voor chassisdelen, buisvoeten en connectoren. Eenvoudig waren de haaks omgebogen panelen aan elkaar te bevestigen en klaar was het radiochassis zonder een enkel gat zelf te hoeven boren! Voor de meer gevorderde amateur, die zelf zijn schakeling ontwierp, waren de Uniframe-delen ook los te koop.
| |
| | |
| Op deze basisplaten wordt elke schakeling netjes opgebouwd, gebaseerd op UN-iframe chassisplaten. En die schakelingen waren van zeer verschillende aard. Wij nemen er enkele onder de loep: een voedingsblok voor de shack (UN-1). Een lab-voeding zeggen wij nu, maar deze is voor buizen: 260 volt bij 60 mA en 6,3 volt bij 3 Ampère voor de gloeidraad, goed voor de E-serie. Normale schakelingen waren de grammofoonversterker (UN-2), een eenpitter (UN-3) of een microfoonversterker (UN-4). Een bandfilter hoogfrequent versterker (UN-5) werd al bijzonder, terwijl wij ons weinig kunnen voorstellen bij het Sounder-apparaatje (UN-13). Dit was een toongeneratortje om het Morse-seinen onder de knie, of liever in de vingers te krijgen. Spannend lijkt ook de term meeneemradio (UN-10) waar wij nu gewoon portable of transistor tegen zeggen. Zo klonk een TOMI-indicator (UN-18) echt heel geheimzinnig. Deze Tover-Oog Meter-Indicator was een handig hulpapparaatje voor het meten van gelijk en wisselspanning en controle van condensatoren en weerstanden. Uitgerust met……..een EM-34 buis: het Tover-Oog in plaats van de dure draaispoelmeter, die voor wisselspanningen een kostbare gelijkrichtcel nodig heeft en bovendien slecht tegen overbelasting kan. Neen, dan de indicatorbuis EM-34 of de voorloper EM-4, die je voor de korte metingen ook even uit je huiskamerontvanger kan ‘lenen’.
| |
| | |
| Ook de B.R.A. zonder UN-nummer is zeker een opmerkelijke schakeling: het Batterij Reactiverings Apparaatje. Hiermee werd beweerd de wat uitgeputte kool-zink batterijen van nieuwe pep te kunnen voorzien. Gebaseerd op nog niet geheel lege batterijen werd gesteld, dat het erdoorheen sturen van een kleine gelijkstroom de aanwezige spanning zodanig zou wederopwekken, dat ‘we in staat zijn een groter gedeelte van de beschikbare energie eraan te onttrekken’. Het zou ons niet verbazen, als dit artikel in het aprilnummer van een Radio Bulletin is verschenen…..
| |
| | |
| Later werd op dit thema doorgegaan met het uitbrengen van een serie radio-ontvangers en eenvoudige een- of tweekringertje aan de hand van bouwbeschrijvingen om zelf te bouwen met weidse namen als Elektron, Meson, Nucleon, Positron, Deuteron en Atom. Ook voor deze schakelingen werd uitgebreid gebruik gemaakt van de fameuze Uniframe-chassisplaten. De bouwbeschrijvingen waren individueel gepubliceerd als een boekwerkje met een foto van het gebouwde apparaat op de frontcover.
| |
| | |
| Voor de groep gevorderd, maar niet zelf ontwerpend werd een nieuwe serie meer ‘sophisticated’ modellen uitgebracht. Meerkringontvangers, superheterodynes, en zelfs al draagbare typen met D- of K-buizen en anodebatterijen! De grammofoonplaat kwam ook weer terug en de versterkerschakelingen voor zelfbouw lagen al klaar ter publicatie! De namen waren in de meeste gevallen minder fantasierijk: MK Super 4346 of Dwergbuissuper U 49 A klinken nogal zakelijk. Enkele kregen wat mooiere namen mee: MK Briljant, Model Super Commandeur, Zephyr, Triplet, Ratio, Novalette of Duomax. Bij de versterkerseries zijn de bekendste: Caroussel, Bolero, Calypso, Duette en Capriccio.
| |
| | |
| Uit Engeland kwam toen al voorzichtig de term High Fidelity of afgekort HiFi overwaaien. Kauderer zag daar niets in en eind 1948 werd hiervoor een eigen term verzonnen: Werkelijkheids Weergave, afgekort tot WW. Die afkorting heeft voor de huidige generatie een geheel andere betekenis, helaas.
| |
| | |
| Vele beschrijvingen werden handig samengevoegd om te verschijnen als Jongens Radio, waarvan enkele delen zijn verschenen en ook de uitgave ‘Bouw uw eigen muziekinstallatie’ bevatte een serie bij elkaar horende bouwontwerpen: Fidelio balansversterker (9,75 watt sinusvermogen bij 3 % vervorming…. en toch nog WW op de beschrijving?!), de stereoversterker Duette (2 x 4,5 watt bij 0,5% vervorming), de Calypso MG-afstemmer, UN 53 een gevoelige MG-afstemmer, een naamloze FM-afstemmer met gebruik van de Philips AP2110 afstemeenheid, een multiplex stereosplitser. Een korte uiteenzetting over luidsprekers completeerde deze uitgave uit 1965.
| |
| legitimatiebewijs van Dr.Blan
| |
| | |
| | |
| Voorts werd de start gemaakt met technische boeken over vele onderwerpen: Versterkers van 8 tot 80 watt en De kathodestraaloscilloscoop (beide van Hellings) zijn nog steeds veelgezochte titels en over verschillende onderdelen in de elektronica werden soms lijvige werken gepubliceerd, zoals Servomotoren. Ook de audiovisuele markt werd goed bediend door vele uitgaven over versterkers, bandrecorders, luidsprekerkasten en televisies. Boeken over het opsporen van storingen verkochten bij de vleet. Er kwam een elektronicacursus in ringband en ook in samenwerking met Dirksen Opleidingen een serie in boekvorm: Leerboek Elektronica Deel 1, 2 en 3 plus een aparte uitgave Meettechniek.
| |
| | |
| Naast de databoeken (zoals de vele edities van het Tube and Transistor Handbook) was een ander hoogtepunt in publicaties het Elektronisch Jaarboekje met agenda gedeelte, waarvan de eerste verscheen in 1948 met 144 pagina’s en de laatste met een omvang van 316 pagina’s (de dikste ooit!) in 1999. Zonder enige onderbreking heeft dit nuttige boekwerkje, waarnaar door velen jaarlijks werd uitgekeken, maar liefst 52 jaargangen bestaan! Technisch groeide de uitgave natuurlijk mee met de laatste stand der techniek: de eerste uitgaven stonden bol van de instelgegevens van elektronenbuizen, begin jaren vijftig kwamen er twee pagina’s germanium dioden in voor en medio jaren 50 deed de transistor haar intrede in dit boekwerkje, zo’n 8 jaar na haar ontstaan. Zo stond er in de 1956-editie een beschrijving van de Zephyr: een draagbare superheterodyne radio-ontvanger en tevens een der eerste hybrides: transistoren in de voortrap (OC-71 en OC-72) gekoppeld aan een DF-91 buis. Detectie werd verzorgd door de diode OA-72, waarna het nu laagfrequente signaal via DAF-91 en DL-94 buizen werd versterkt! En natuurlijk ook in deze uitgaven vele bouwbeschrijvingen en schema’s voor o.a. handige meetapparaten. Dit stopte geleidelijk in de jaren voor de eeuwwisseling – zelfbouw was over!
| |
| | |
| En vergeten we niet die andere topserie van De Muiderkring: de grote ringbanden (onmogelijk om die netjes in je boekenkast te zette vanwege het wel zeer afwijkende maar nuttige formaat) met servicedocumentaties. Maar liefst vier banden met supplementen verschenen er alleen gewijd aan televisieschema’s. Een vijfde in dezelfde afwijkende maatvoering bevatte bandrecorderschema’s. De boekwerken werden goed verkocht, want welk 15-jarig jochie durfde naar een fabrikant of importeur te schrijven, of-ie het schema van een bepaald model TV kon krijgen?
| |
| | |
| De unieke combinatie Amroh/Muiderkring dacht nog door en rond 1954 verschenen de eerste delen van een twaalfdelige elektronicacursus in boekvorm, ontworpen door de befaamde Dr. Blan (Drs. Ing. C.F. Ruyter 1908 - 2002) en samen met zijn vrouw administratief behandeld. Stel eens voor, ‘s-avonds na een volle dagtaak aan de eettafel het huiswerk corrigeren en weer terugzenden inclusief een felicitatiekaart voor de trouwdag van de hardwerkende cursist! Dit toont wel aan, dat abonnees van RB praktisch (familie)leden van een hechte vereniging waren en zich ook zo voelden. Velen hebben uit die cursus, die tot rond 1980 in vijf verschillende edities heeft bestaan, een goede baan of minimaal interesse in elektronica overgehouden. Met gebruik van deze inmiddels goed ingeburgerde naam werden ook andere, losbladige cursussen uitgebracht: televisieservice, meettechniek, zendamateur en elektronica voor EEG-laboranten.
| |
| | |
| Dr. Blan was een volstrekt unieke figuur bij de Muiderkring, die aan zijn inzet en geduld heel veel te danken heeft, vooral de bijzonder goede manier om wat moeilijke dingen op een eenvoudige manier uit te leggen. Een topper was zijn rubriek Puzzelclub van Dr. Blan (van 1952 tot 1969): jongeren tot 18 jaar moesten een elektronicaprobleem oplossen, doch met de complete uitleg! De besten mochten mee op puzzle-excursie naar bij voorbeeld het KNMI, de omroepstudio’s in Hilversum of een elektriciteitscentrale. Naast zijn drukke activiteiten achter de cursussen, schreef hij zeer leesbare boeken over elektronica en werd er zelfs een tijdschrift naar hem genoemd: Radio Blan!
| |
|
| |
|
|
| |
|
| | Dr. Blan beschreef moeilijke dingen op een eenvoudige manier voor de jeugd, in een tijdschrift dat naar hem was genoemd: Radio Blan! |
| | |
| De eerste serie begon met nummer A in juli 1960, kostte 15 cents (€ 0,07) en bevatte het schema van de beruchte jampot-ontvanger: een kristalontvanger ondergebracht in een jampot, waarvan de onderdelen samen nog geen 7 gulden (€ 3,20) kostten! De bedoeling was de (jonge) beginnende amateur weer bij de elektronica te halen; zij, voor wie het niveau van Radio Bulletin net te hoog lag. In feite natuurlijk weer een voortzetting van de UN-beschrijvingen nu gestoken in een nieuw jasje en gebruik makend van transistoren. In Radio Blan werd natuurlijk uitgebreid aandacht besteed aan de door Amroh op de markt gebrachte serie Step-by-step bouwdozen, die in navolging van de bekende Philips Pionier-serie leidde tot de bouw van een echt middengolfontvangertje met drie germanium transistoren (OC3 en OC4, voor de eindtrap een 2N408) en een ingebouwd luidsprekertje, alle ondergebracht in een stalen lichtblauw gemoffelde kast. Het topmodel van de Pionier-serie bestond toen nog uit een kartonnen doos en een plaatje hardboard voor de speaker…. | | De eerste serie begon met nummer A in juli 1960, kostte 15 cents (€ 0,07) en bevatte het schema van de beruchte jampot-ontvanger: een kristalontvanger ondergebracht in een jampot, waarvan de onderdelen samen nog geen 7 gulden (€ 3,20) kostten! De bedoeling was de (jonge) beginnende amateur weer bij de elektronica te halen; zij, voor wie het niveau van Radio Bulletin net te hoog lag. In feite natuurlijk weer een voortzetting van de UN-beschrijvingen nu gestoken in een nieuw jasje en gebruik makend van transistoren. In Radio Blan werd natuurlijk uitgebreid aandacht besteed aan de door Amroh op de markt gebrachte serie Step-by-step bouwdozen, die in navolging van de bekende Philips Pionier-serie leidde tot de bouw van een echt middengolfontvangertje met drie germanium transistoren (OC3 en OC4, voor de eindtrap een 2N408) en een ingebouwd luidsprekertje, alle ondergebracht in een stalen lichtblauw gemoffelde kast. Het topmodel van de Pionier-serie bestond toen nog uit een kartonnen doos en een plaatje hardboard voor de speaker…. |
|
| |
| Naast de makkelijk na te bouwen schakelingen kwam op de achterpagina van elke Radio Blan de Blan-familie tot leven: Opa Blan (Dr. Blan) met fraaie witte baard, vader Blan (de ingenieur) en Jan Blan, zoon van vader en ca. 15 jaar oud. De meest wilde spionageavonturen met veel elektronica ontsproten aan het brein van Ruyter (Dr. Blan), die met tekenaar Han Lang (pseudoniem voor een helaas onbekend gebleven stukadoor die goed kon tekenen) zorgde voor een spannend beeldverhaal. De publicatie heeft het volgehouden tot medio 1966, waarna (door de MK-directie) zeer ten onrechte werd gedacht, dat de lezers nu wel het niveau van RB zouden hebben gehaald.
| |
|
| |
| Na het Radio Blan tijdperk begon Amroh zelf een aantal bouwsetjes onder de naam Uniprint op de markt te brengen. In afwijking van de hierboven al beschreven UN-serie konden deze schakelingen als complete bouwpakketjes worden besteld en waren uitgerust met germanium transistoren. De uniforme (experimenteer)printjes met van gaatjes voorziene koperbanen, waarin onderbrekingen moesten worden aangebracht voor de te maken schakeling, waren eenvoudig en door de lage prijs goedkoop in de markt te plaatsen. Een 6-polige printconnector (los aan te schaffen!) zorgde voor de aansluitingen. Er kon een ruime keuze worden gemaakt: MG-ontvanger, regelbare laagspanningsvoeding, eindversterker, knipperlichteenheid, toerenteller enz. Deze reeks bouwsetjes, ondersteund door publicaties in RB, is ca. 15 jaar lang leverbaar geweest en werd tevens uitvoerig beschreven in 4 Muiderkring boekjes.
| |
|
| |
| Veel later werd weer een poging ondernomen de jongere elektronica-amateur een eigen blad te geven. In 1978 verscheen de uitgave Elektronica ABC. Het blad, eerst in krantvorm, verscheen later als geniet tijdschrift in de winkels, was een voorbeeld van koppelverkoop: Amroh trad op als distributeur voor een elektronicus, die de schakelingen ontwierp. Alweer stond de beschrijving in het blad en werd de lezer erop attent gemaakt, dat de schakeling als compleet bouwpakket met alle onderdelen en een epoxy printplaat per heden bij de erkende radiodetailhandelaar te verkrijgen was. Van de pakketjes werd een vast aantal vervaardigd en in tegenstelling tot de bekende latere UN-transistorontwerpen van De Muiderkring, was nabestellen van de printen hier niet mogelijk. Het niveau lag duidelijk boven de afgelopen serie Uniprint. Omstreeks deze tijd zag ook Philips dit gat in de markt weer zitten en presenteerde een schitterend programma aan bouwpakketten in kleurige dozen. Maar zoals al eerder werd opgemerkt: de interesse in zelfbouw slonk en slonk en in 1984 verscheen de laatste Elektronica ABC, de lezers en abonnees verwijzend (op gunstige financiële voorwaarden) over te stappen naar RB Elektronica.
| |
|
| |
| Al deze uitgaven naast de boekenproducties verzorgde UM De Muiderkring na de oorlog in 1946 vanuit een eigen onderkomen – na vele jaren bij Amroh in Muiden te hebben ingewoond…- in Bussum in de Kapelstraat. En reeds in 1951 werd een geheel nieuw gebouwd bedrijvenpand betrokken aan de Nijverheidswerf, waar de uitgeverij tot 1984 zou blijven zitten. In Muiden was er zelfs personeelstekort en werd in 1960 een tweede fabriek geopend in het Friese Kollum. Het concern omvatte toen een personeelsbestand van ca. 140 mensen, verdeeld over de hoofdvestiging Muiden, de uitgeverij in Bussum en de tweede fabriek in Kollum! Maar zelfs Nederland bleek nog te klein en in 1954 werd in Neuss bij Düsseldorf een Duitse zustervestiging geopend onder de naam Amroh GmbH.
| |
|
| |
| Door concurrentie werd besloten de vestiging in Kollum te sluiten en de machines naar Muiden over te brengen. De sanering was echter onvoldoende het tij te keren: in de zeventiger jaren was het met de grote golf van zelfbouw over en spoelensets waren al helemaal niet meer gevraagd. Transformatoren wel, speciaal die voor de snel groeiende markt met transistor apparatuur! Amroh maakte werkelijk prima trafo’s met als definitie: ze mogen bij continu gebruik niet meer dan handwarm worden. Resultaat was een uitstekend, wat bovengedimen-sioneerd product in een open uitvoering met soldeer- of printpennen. Maar de markt (lees: de concurrent) zat niet stil. Begin jaren tachtig kwamen er zeer goede, doch ingegoten (Duitse!) transformatoren op de markt tegen de helft van de prijs van Amroh-typen. Het bedrijf slaagde er niet de noodzakelijke investeringen in moderne, digitaal gestuurde productiemachines te plegen en met de komst van de nieuwe directie in 1984 ging Amutronics in Muiden dicht.
| |
|
| |
| De kentering was al wat eerder begonnen: begin jaren tachtig kwamen er nieuwe apparaten aan: computers! Radio Bulletin was er als de kippen bij en wijzigde haar naam in RB Elektronica Computers (1985). Amroh kreeg haar eerste computer! In 1987 was het nieuwtje er voor RB al weer af en wijzigde opnieuw van naam: RB Elektronica Magazine. De nieuwe ontwikkeling had nog een ander gevolg: bij de Muiderkring had men de afgelopen jaren een sterke vermindering gezien in de interesse iets zelf te bouwen. Iedereen had praktisch een (stereo) radio en waarom zelf een luidsprekerkast bouwen, als er goede te koop waren voor minder geld. De Wharfedale Denton II verkocht aan de lopende band na een gunstige kritiek in de Consumentengids met als trieste gevolgtrekking, dat ook de zelfbouw van luidsprekerboxen achterhaald bleek. Radio Bulletin maakte een ommezwaai naar de audio-markt.
| |
|
| |
| Toen werd het 1984 en kwam met de huidige ex-directeur een grote verandering voor alle bedrijven. Het meest ingrijpend was de verhuizing naar Weesp, waar een oude suikerwerkfabriek voor 1 miljoen gulden (€ 450.000) werd vertimmerd om onderdak te verlenen aan Amroh en De Muiderkring. Amutronics was opgeheven en de fabriek werd na verkoop gesloopt om plaats te maken voor woningbouw. Het nieuwe pand op het Industrieterrein Noord in Weesp gaf onderdak aan alle afdelingen van de beide overgebleven bedrijven: in- en verkoop, boekhouding, technische dienst en een groot magazijn voor onderdelen, hifi- en pa-apparatuur, meetinstrumenten en boeken. Logistiek gezien natuurlijk een goede greep, maar komend uit een historisch grachtenpand wel een reuze verandering. De oude school aan de Muidense Herengracht nummer 33, die tot dan had dienstgedaan als onderkomen voor de Amroh-afdelingen inkoop en magazijn, werd samen met het hoofdgebouw op Herengracht 76 en het Amutronicsgebouw in één partij verkocht. In Bussum liep dat jaar de huurovereenkomst van de Nijverheidswerf af, zodat beide bedrijven naadloos in Weesp hun intrek konden nemen.
| |
|
| |
| Eind jaren negentig viel het doek voor de bladen: HB (Hobby Bulletin, voortgekomen uit de jaren vijftig uitgave Handig bekeken. HB legde zich voornamelijk toe vanaf de jaren 70 op de radiografische modelbouwer met de nadruk op vliegtuigen en helikopters werd afgestoten en RB vertrok met de hoofdredacteur (nota bene terug naar Bussum!), die het tijdschrift nog steeds uitgeeft onder de naam RB elektronica. De ooit omvangrijke boekenproductie – de laatste jaren meer en meer gericht op software computerprogramma’s met een enkel boek over elektronica- werd afgesloten door de laatste publicatie: Elektronica Jaarboek 1999. Hierna werd Uitgeverij De Muiderkring een handelsfirma, die in bepaalde marktsegmenten (computer) boeken van andere uitgevers distribueerde.
| |
|
| |
| Voor de promotie maakte zij hiervoor dankbaar gebruik van de wijd verspreide Amroh-catalogus, die vanaf begin jaren negentig een katern met MK-uitgaven opnam.
| |
|
| |
| Amroh wijdde zich aan de professionele markt met elektronica onderdelen, PA-apparatuur, Hifi-apparaten en diverse lijnen meetinstrumenten, een totaalprogramma met ruim 15.000 verschillende voorraadposities. Na de viering van het 75 jarig jubileum in 1998, waar al het personeel een vol weekend in België verbleef, werd vol verwachting uitgekeken naar de nieuwe eeuw. Maar die begon na de laatste 5 vette jaren van de 20e eeuw met een start van een diepe depressie. Aandelenkoersen kelderden, bedrijven fuseerden op grootse wijze of gingen failliet. Bij Amroh en De Muiderkring werd daarover niet in erg negatieve zin gedacht, het zou onze neus wel voorbijgaan. De jaren 2000 en 2001 werden genomen, begin 2002 leek het mis. Drie maanden verlies was voor de directeur uit België voldoende om zonder enige aankondiging eind april 2002 een vergadering te beleggen, waarin hij het verbijsterde personeel overrompelde met de mededeling dat aan de bedrijven Amroh en De Muiderkring failliet was verleend. Na 78 jaar zo actief op onze markt aanwezig te zijn geweest, gingen de deuren dicht.
| |
|
| |
| Gevelbord AMROH te Muiden: Foto's zijn uit het fotoboek van Jan Arends! (Peter BEDANKT!!!) Garantie bewijs;
| |
|
| |
|
| |
| uit betrouwbare bron; Dinsdagmiddag 23 april 2002; 16.00 uur: onaangekondigde vergadering . De directeur deelt mee Amroh en De Muiderkring failliet te laten verklaren omdat resultaten over de afgelopen 3 maanden uiterst negatief zijn.
| |
|
| |
| Donderdagmiddag 25 april 2002; 13.00 uur. Curator kondigt voor alle medewerkers (23) gemeenschappelijk ontslag aan. en hiermee is de vestiging van AMROH in Nederland verleden tijd.
| |
|
| |
| Adriaan van Lidth de Jeude
| |
|
| |
| Naschrift:
| |
|
| |
| De Amroh kantoormeubelen, handelsvoorraad en TD-artikelen zijn overgenomen door de naburige eigenaar. Zijn bedrijven gaan begin 2003 verhuizen naar een groot pand ernaast met 3 van de oorspronkelijke 22 man van Amroh.
| |
|
| |
|
| |
| Literatuuroverzicht:
| |
|
| |
| Elektronica Jaarboekjes
| |
|
| |
| Amroh Bulletins, Radio Bulletins
| |
|
| |
| RB Elektronica maart 2002
| |
|
| |
| Amroh catalogi
| |
|
| |
| Amroh bouwbeschrijvingen en -mappen
| |
|
| |
| Muiderkring boeken
| |
|
| |
|
| |
|
| |
| ©2003, O.C.A. van Lidth de Jeude, Soest
| |
| foto's uit privé verzameling van R.Hooft
| |
|
| |
|
| |
| Niets van deze tekst mag worden vermenigvuldigd, opgeslagen, in een (geautomatiseerd) gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, magnetisch, optisch, digitaal, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, scannen of enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.
| |
|
| |
|
| |
|
| |
| deze pagina is het laatst bewerkt op 7 aug 2005 om 20:19.
| |
