Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
María Andrea Casamayor
Maria Andresa Casamayor de La Coma ( Spaans : María Andresa Casamayor de La Coma, Sarragosa, 30 november 1720 - Sarragosa, 23 oktober 1780) was een Spaanse wiskundige, schrijverster en lerares Spaanse meisjes. Ze is een van de weinige 18e-eeuwse Spaanse vrouwelijke wetenschappers en wiskundigen wies werk bewaard is gebleven, waaronder María Pascuala Caro Sureda.Ze viel op door haar wiskundig denken en met cijfers en leverde belangrijke bijdragen aan de rekenkunde, die destijds werd beschouwd als het exclusieve domein van mannen.
Familie
Maria Andresa Casamayor de La Coma zag het levenslicht op 30 november 1720, op de dag van Sint-Andreas. De doop vond plaats in de kerk van El Pilar (Spaans: Iglesia del Pilar) de dag na haar geboorte, waarbij ze de naam Maria Juana Rosa Andresa kreeg. Ze werd geboren in een welgestelde familie van textielhandelaren en groeide op in een huis aan de Pilar Street (Spaans: Calle del Pilar). Haar vader, Juan Joseph Casamayor, was een Franse handelaar uit Oloron (Frankrijk), de zoon van Maria Abales en Juan Casamayor. Haar moeder, Juana Rosa de La Coma, was een inwoner van Saragossa en de dochter van de handelaar Juan de La Coma en Maria Alexandre, beiden van Franse afkomst. In die tijd was de Franse gemeenschap talrijk en hadden ze nauwe handelsrelaties, waardoor ze de handel in Zaragoza domineerden. Haar ouders traden in het huwelijk op 13 april 1705 en Maria Andresa was het zevende kind uit een gezin van negen.
Werken
Ze publiceerde twee boeken over wiskunde:
- Haar eerste gepubliceerde boek is getiteld Tyrocinio aritmético (1738). [1] Vanuit wiskundig oogpunt is het boek bij uitstek praktisch en geschreven in een frisse en soepele taal. Een groot aantal voorbeelden, gebaseerd op echte gevallen, worden aan de lezer gegeven. Zo kun je direct de vier rekenregels leren: optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen. Bovendien bewijzen de voorbeelden in dit boek aan dat ze nauwkeurige kennis had van lengte, gewicht en valuta-eenheden die werden gebruikt bij het uitvoeren van de dagelijkse handelsactiviteiten in de 18e eeuw. Zoals de Dominicaanse priester Pedro Martínez, een vriend en medewerker van Maria Andresa, in de recensie van het boek onthulde: "haar doel, in dit korte werkstuk, is om het onderwijs te brengen naar de velen die geen middelen hebben om het te bereiken" . Volgens haar professionele profiel verdient Maria Andresa Casamayor dan ook veel lof voor haar ongewoon grote rekenvaardigheid en diepe bezorgdheid voor het onderwijs.
- El para sí solo, haar tweede boek, is een ongepubliceerd manuscript van 109 pagina's over geavanceerde rekenkunde.
Ze schreef onder een mannelijk pseudoniem, haar pseudoniem was Casandro Mamés de La Marca y Araioa. Deze naam was een perfect anagram gevormd door het herschikken van alle letters waaruit haar eigen naam bestaat, Maria Andresa Casamayor de La Coma. Vreemd genoeg staat er een spelfout in de naam in de bron van deze informatie, een citaat uit de "Nieuwe bibliografie van Aragonese schrijvers", ( Spaans: Biblioteca nueva de los escritores aragoneses ) van Félix Latassa. In de catalogus van Latassa wordt Maria Andresa vermeld onder de naam "Maria Andrea". In navolging van Latassa wordt de naam Maria Andrea nog steeds gebruikt. [2] Volgens de doopakte heette ze echter Maria Andresa.
In de Tyrocinio beweerde Casandro een "leerling van de Piaristische School" ( Spaans : Escuela Pía ) te zijn en droeg hij het boek op aan dezelfde school, "Escuela Pía del Colegio de Santo Tomás de Zaragoza".
Lerares op een meisjesschool
Met de dood van haar vader in 1738, en die van de vriend en medewerker, Pedro Martínez, in 1739, had de jonge Maria Andresa Casamayor haar belangrijkste steun verloren. Maria Andresa is nooit getrouwd of lid geworden van een religieuze orde, zoals verwacht van vrouwen in de Aragonese samenleving van die tijd. Ze was genoodzaakt te werken om zichzelf financieel te onderhouden. Het grootste deel van haar leven gaf ze les op een meisjesschool en werkte ze als lerares basisonderwijs van de openbare scholen van de stad. Ze woonde in een huis dat haar als onderdeel van haar loon was gegeven. Het gebouw bestaat nog steeds en is gelegen aan de Palomar-straat ( Spaans: Calle Palomar ) in Zaragoza.
Eer
In 2009 heeft de gemeenteraad van Zaragoza een straat ter ere van haar omgedoopt (oorspronkelijk "Grupo Jose Antonio Girón"). [3] [4] In Gijon is ook een straat te vinden die vernoemd is naar haar (de beroemde vrouwelijke wetenschapper van Zaragoza). [5]
In 2018 werd ze opgenomen in het periodiek systeem van vrouwelijke wetenschappers ( Spaans: La Tabla Periódica de las Científicas ), dat vrouwen in de wetenschap van over de hele wereld vertegenwoordigt. [6]
Referenties
- º Tyrocinio arithmético. Biblioteca Digital Hispánica Geraadpleegd op December 8, 2015
- º Biblioteca nueva de los escritores aragoneses. Biblioteca Digital Hispánica, Vol. V, p. 305 Geraadpleegd op March 1, 2019
- º Aragón, El Periódico de. La mujer que nos acercó a la ciencia. El Periódico de Aragón Geraadpleegd op May 29, 2016
- º Calle de María Andrea Casamayor - Callejero de Zaragoza - Callejero.net. zaragoza.callejero.net Geraadpleegd op May 29, 2016
- º Google Maps. Google Maps Geraadpleegd op May 29, 2016
- º La Tabla Periódica de las Científicas | Actualidad | Naukas. naukas.com Geraadpleegd op December 9, 2018
Bibliografie
- Casado Ruiz de Lóizaga, Maria José (2006). Lasdamas van het laboratorium . Madrid: debat.ISBN 978-8483066881ISBN-nummer 978-8483066881
- Latassa, Félix (1802). Biblioteca nueva de los escritores aragoneses, Vol. V, 305 pagina's.
