Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Hoogijslands
Het Hoogijslands (háfrónska) is een taalpuristische vorm van het moderne IJslands en onderdeel van het IJslands taalpurisme. Het was oorspronkelijk een eenmansproject van de Belg Jozef Braekmans.
Het bredere kader
In het IJslands gebruikt men heel vaak neologismen die op de oorspronkelijke taal lijken.[bron?]
Het feit dat de taal nog steeds bekend is, komt wellicht zelfs door Wikipedia zelf[bron?]. De oudere websites van de taal zijn verdwenen, maar de artikelen op Wikipedia bestaan nog in verschillende talen, waaronder het IJslands zelf.
Het werk van Braekmans
Het project was oorspronkelijk een initiatief van Braekmans. Het was de bedoeling van Braekmans om alle leenwoorden uit het moderne IJslands te verwijderen en tot een ultrapuristische vorm van de IJslandse taal te komen. Daartoe bedacht Jozef Braekmans zelf allerlei neologismen.
Braekmans deed in 1992 een taalcursus IJslands, waarbij het hem opviel dat het IJslands vrij weinig leenwoorden kent uit andere talen. Dat komt volgens hem door de taalzuiveringsstorm die de laatste twee eeuwen in IJsland gewoed heeft[1]. Er werden vooral Deense en Duitse leenwoorden vermeden.[bron?] Maar omdat dit niet volledig gelukt was, besloot Braekmans de overblijvende exemplaren zelf aan te pakken.
Zo heeft Braekmans ook oude en in onbruik geraakte neologismen (bv. bjúgaldin, boogvrucht, banaan) gecompileerd en samengevoegd met eigen nieuwvormingen ter vervanging van leenwoorden waarvoor nog geen zuiver IJslands woord bestond.[bron?]
De meeste van deze woorden hebben echter geen acceptatie verkregen van het algemene publiek en de taalvariant wordt nergens werkelijk gesproken. Na 15 jaar werken aan de taal heeft Braekmans in 2007 het bijltje erbij neergegooid.[1] Hoewel zijn werk positief is benaderd vanuit behoudsgezinde taalkundigen,[bron?] kreeg hij ook heel veel honende commentaren.[bron?]
Naam van de taal
De IJslandse naam van de taal, 'háfrónska', is gevormd naar het voorbeeld van de naam 'høgnorsk' voor het Hoognoors, de conservatiefste vorm van het Nynorsk. Frónska is een dichterlijke benaming voor de IJslandse taal en is afgeleid van frón, een van de namen voor de aarde die vermeld staan in de Snorra-Edda.
Beweging op IJsland
Het eerste werk aan het Hoogijslands verscheen op het internet in 2000 onder de naam 'Nýyrðasmiðja Málþvottahús' in samenwerking met de Nederlandse taalkundige Fabian Valkenburg van de 'Bond tegen Leenwoorden'. De taalbeweging heeft alleen een fanatieke aanhang bij enkele taalpuristen. De IJslandse priester Pétur Þorsteinsson is sinds 2004 voorzitter van de Hoogijslandse taalbeweging. In een interview zegt hij dat de bevoegde instanties koud staan tegenover de door hem en Braekmans gemaakte suggesties[2]
Bronnen en externe links
| Bronnen, noten en/of referenties
|
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met High Icelandic op Wikimedia Commons.