Henk Kistemaker

Henk Kistemaker (* Amsterdam, † 4 november 1922 – Amsterdam, 15 maart 2003) was een Nederlander in dienst van de Waffen-SS. Na zijn training en opleiding diende hij tot het einde van de oorlog bij de 5e SS-Pantserdivisie Germania, die later werd omgedoopt in Wiking. Deze divisie bestond uit niet-Duitse vrijwilligers uit Nederland, Vlaanderen, Denemarken, Noorwegen, Zweden, Finland en Estland.

Jeugd

Kistemaker werd geboren in Amsterdam-Noord als jongste kind en enige zoon in een gezin van vijf kinderen (zijn oudere broer overleed kort na zijn geboorte). Na zijn middelbare school volgde hij een opleiding tot radiotechnicus en radiotelegrafist. Na het behalen van zijn diploma zou hij bij Shell gaan werken. Het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog voorkwam dit. Werkloos thuis werd hij beïnvloed door de politieke keus van zijn vader, die lid was van de NSB. Zijn vader werkte in de dokken van Amsterdam en bracht vaak Duitse matrozen van de Kriegsmarine mee naar huis. Kistemaker raakte uitermate geboeid door hun verhalen en op aanraden van zijn vader meldde hij zich bij de Waffen-SS.

De oorlog

Na zijn keuring en aanmelding kwam hij in opleiding en training en was hij vanaf de start (22 juni 1941) betrokken bij Operatie Barbarossa, de aanval van Nazi-Duitsland op de Sovjet-Unie. Tot medio 1943 diende hij bij de infanterie. Nadat hij tot drie keer toe gewond was geraakt, mocht hij van divisiecommandant Felix Steiner een voorkeur uitspreken voor het onderdeel waar hij wilde dienen. Kistemaker koos voor de tanks. Gezien zijn vooropleiding lag een functie als radiotelegrafist voor de hand, welke hij vervulde in een Panther. Als lid van een tankbemanning haalde hij het einde van de oorlog. Hij kon gevangenschap door de Russen voorkomen door zich in Oostenrijk bij de gevangengenomen troepen aan te sluiten die uit Italië terug kwamen. Vanuit een Amerikaans gevangenenkamp werd hij naar Nederland getransporteerd, waar hij in gevangenschap terechtkwam.

Na de oorlog

Hij werd in Nederland tot 5 jaar gevangenisstraf veroordeeld vanwege het in dienst treden bij een vreemde krijgsmacht. Daar heeft hij er drie jaar van gezeten. In 1948, bij de troonsbestijging van koningin Juliana, kwam hij vervroegd vrij. Na zijn vrijlating was het voor hem bijna onmogelijk om werk te vinden. Hij vertrok naar Würzburg (Duitsland) om een correspondentievriendin, zijn toekomstige vrouw, op te zoeken. Aangezien zijn kansen in het naoorlogse Duitsland ook niet voor het grijpen lagen, besloot hij om in 1953 terug te keren naar Nederland. Via bevriende relaties kon hij uiteindelijk toch aan werk komen. Tot aan zijn pensioen heeft hij gewerkt als bedrijfsleider van een juwelierszaak. Henk Kistemaker overleed op 15 maart 2003 in een verpleeghuis in Amsterdam-Noord.

Biografie

Na zijn pensionering herleefde zijn interesse voor zijn oorlogsverleden en begon hij met het schrijven van zijn biografie. Uiteindelijk werd dit boek, dat hij in eerste instantie voor zijn zoon geschreven had, postuum uitgebracht. In zijn biografie schetst Kistemaker een beeld van wat een jongeman vier jaar lang meemaakt aan een van de meest verschrikkelijke oorlogsfronten van de twintigste eeuw.

Bronnen, noten en/of referenties

Literatuur: Henk Kistemaker: Wiking. Een Nederlandse SS-er aan het Oostfront, Meppel 2014, ISBN 978-90-778959-0-0