Handley Page Halifax

De Handley Page Halifax was een viermotorige bommenwerper die tijdens de Tweede Wereldoorlog werd gebruikt. Er zijn ongeveer 6100 Halifaxes tijdens de oorlog gebouwd. Hij werd gebruikt door Britse, Poolse, Franse, Australische, Canadese en Nieuw-Zeelandse squadrons. In Groot-Brittannië heeft hij gevlogen voor de Bomber Command en de Coastal Command.

Het vliegtuig wordt veel vergeleken met de veel bekendere Lancaster, die in het begin sneller was dan de Halifax. De draagkracht van beide toestellen was ongeveer hetzelfde.

Ontwerp

Al in 1935 werden de eerste tekeningen voor de Halifax gemaakt onder leiding van George Volkert van het team van Handley Page. Het Luchtmachtministerie vroeg om een zwaardere uitvoering van de gangbare toestellen. Het was bekend dat de Duitse Luftwaffe veel ontwikkelingen stimuleerde, dus er was geen tijd om nieuwe motoren uit te proberen. Het eerste prototype, de HP56, werd uitgerust met Rolls Royce motoren. de HP57 ook. Ook de Avro Manchester werd verbeterd en viermotorig, en kreeg de naam Avro Lancaster.

In 1939 vloog de eerste, nog niet bewapende Lancaster, de L7244. Een jaar later ging de wèl bewapende L7245 de lucht in. In 1939 werd de naam Halifax aan deze lijn gegeven en in 1940 kwamen de eerste toestellen de fabriek uit. Squadron 35 was de eerste gebruiker. De eerste missie was op 11 maart 1942 op Le Havre. Na 18 maanden vlogen twaalf squadrons met de Halifax.

Specificatie

Er hebben drie varianten bestaan die bedoeld waren als zware bommenwerper, de MK1, de MK2 en de MK3. Binnen iedere variant zijn ook wijzigingen doorgevoerd.

Handley Page Halifax	MKI	MKII	MKIII
Bemanning	7
Taak	Zware bommenwerper
Spanwijdte	30,12 meter
Vleugeloppervlakte	111.48 m²
Lengte	21,36 meter
Hoogte	6.32 meter
Leeg gewicht	15358 kg	16320 kg	?
Maximaal gewicht	26309 kg	24950 kg	?
Kruissnelheid	? km/uur	325 km/uur	346 km/uur
Topsnelheid	426 km/uur		454 km/uur
Motor	1265 pk	1390 pk	1615 pk
Bommenlast	5897 kg	5897 kg	6577 kg
Bewapening	Twee 7,7 mm Browning machinegeweren in de neus, 4 in de staart; twee handbediende 7,7 mm Vickers K machinegeweren in luiken aan de zijkant	Twee 7,7 mm Browning machinegeweren in de neus, vier in de staart, twee in de rug, twee handbediende 7,7 mm Vickers K machinegeweren in luiken aan de zijkant	Een 7,7 mm Vickers K machinegeweer in neus, vier 7,7 mm Browning machinegeweren in de staart, vier in de rug

De latere modellen kregen andere motoren. propellors met 4 i.p.v. drie bladen en een andere ophanging. Ook werden ze uitgerust voor speciale opdrachten zoals metereologisch onderzoek of maritieme operaties. De MKVII ging vooral naar Polen en Frankrijk.,
De HP70 was een transporttoestel, hiervan zijn er 96 gemaakt. er kon ruim 3000kg vracht mee samen met 11 militairen. Er is ook een variant gemaakt om para's en voorraden mee te nemen.

Neergestort

Een zeer onvolledige lijst:

• 2 juni 1942, MkII, 10 Squadron, Noordzee
• 2 juni 1942, MkII, 78 Squadron, Noordzee
• 9 juni 1942, MkII, 35 Squadron, Noordzee
• 17 juni 1942, MkII, 102 Squadron, Noordzee
• 1 augustus 1942, MkII, 158 Squadron, Westerschelde
• 7 augustus 1942, MkII, 78 Squadron, Brouwershavense Gat
• 28 augustus 1942, MkII, 35 Squadron, Kanaal / Scheldemonding
• 10 september 1942, MkII, 102 Squadron, Scheldemonding
• 10 september 1942, MkII, 158 Squadron, Scheldemonding

• Op 1 mei 1943 maakte een Halifax van Squadron 77 een noodlanding bij Muiden. Hij kwam terug van een geslaagde missie op [{Essen]] maar werd beschoten door een Duitse nachtjager. Vijf bemanningsleden waren al gesprongen, maar overleefden niet. De 'flying officer' verdonk in het IJsselmeer, en werd met de piloot en de sergeant-boogschutter 's maandags begraven. De andere bemanningsleden spoelden enkele dagen later aan. Alleen de sergeant-telegrafist is nooit gevonden.
• Op 28 mei 1943 stortte er een Hanley Page Halifax bij Den Hool. Twee bemanningsleden werden door de Duitsers gearresteerd, de andere vijf kwamen om. Zij werden in Sleen begraven.
• Op 24 maart 1944 werd de HX355 van het RAF no 78 Squadron aangeschoten terwijl hij van Berlijn naar zijn basis in Brighton ging. De bemanning sprong boven Den Haag uit het vliegtuig, en werd gevangen genomen. Piloot A.P. Sinden sprong op Oostvoorne en werd in Rockanje opgepakt.
• Op 16 juni 1944 vlogen bijna 300 bommenwerpers van Yorksire naar Sterkrade in Duitsland om daar een oliefabriek te bombarderen. Hierbij waren 23 Halifax bommerwerpers van 77 Squadron en waarvan er 22 werden beschoten. Zeven keerden niet in Engeland terug. De NA508 stortte neer in de Bovenkerkerpolder bij Amstelveen. Enkele lichaamsdelen werden meteen geborden, twee stoffelijke resten zijn in 1953 weggehaald maar er werden nog steeds enkele bemanningsleden vermist. In 1990 is de rest geborgen [1].

Monumenten

• Op 14 mei 1943 stortte een Hanley Page Halifax van de RAF neer in de bossen bij Sleenerzand. Het was op terugweg van een bombardement op Bochum [2]. Er waren 6 inzittenden. Het monument, gemaakt in 1945, bestaat uit brokstukken van het vliegtuig.
• In 1943 stortte de HR839 neer in Olen. Het had deelgenomen aan het bombardement op Keulen en was op terugweg. Ooggetuige Louis Baetens zag parachutes naar beneden komen en hielp als heemkundige naar de resten van de crash te zoeken. In 2009 werd voor de inzittenden een monument opgericht.
• Op 25 mei 1945 stortte de LV 905 MKIII neer in de Oranjepolder bij Hank. De inzittenden waren zeven vrienden die reeds 21 missies hadden volbracht [3]. Er staat nu een monument met de propellor van de Halifax [4].
• in Jaarsveld is een glazen monument waarin zich de motot bevindt van een Halifax.Door het glas steekt een vleugel naar buiten. De namen van de zeven gesneuvelden staan vermeld [5].

Geborgen

• Berging in 1997 bij Schendelbeke