Hand

Het kan verwijzen naar :

• hand (lichaamsdeel), lichaamsdeel met vingers
• hand (schrijfwijze), wijze van schrijven ("een fraaie hand schrijven" : een mooi handschrift hebben)
• hand (macht), macht hebben (bijvoorbeeld : "in de hand van de vijand vallen")
• hand (pokeren), de in handen hebbende kaarten bij pokeren

Uitdrukkingen :

• "Elkaar de handen drukken / geven / reiken ..." : ... ten bewijze van begroeting, afscheid, medeleven (elkaar vasthoudend bij de hand)
• "Doen wat uw hand vindt om te doen" : Het werk verrichten dat zich aanbiedt

• Ook : "Alles wat uw hand vindt om te doen, doe dat met uw macht"

• "Iets op de hand wassen" : Met de hand / Niet machinaal
• "Dat is zijn hand" : Dat heeft hij gemaakt / geschreven
• "De handen van de weegschaal"
• "Hand in hand gaan" : Samengaan
• "Als men hem een vinger geeft, neemt hij de hele hand" : Hij maakt misbruik van iemands goedheid
• "De hand ophouden" : Bedelen
• "Iemand de hand reiken / toesteken" : Iemand bijstaan / poging tot verzoening doen
• "Als de ene hand de andere wast, worden ze beide schoon" : Van wederzijdse hulp hebben beide partijen voordeel
• "Geen hand voor ogen kunnen zien" : Niets kunnen zien door geweldige duisternis
• "Ik geef mijn hand erop" : Ik verzeker je dat het zo is / beloof het na te komen

• "Mijn hand erop !" : Op mijn woord

• "Zijn hand voor iets niet om draaien" : Iets heel gemakkelijk of zonder bezwaar doen
• "De handen van iemand aftrekken" : Hem overlaten aan zijn lot
• "De hand aan iets houden" : bij voortduring ervoor zorgen (wetten)
• "De hand aan de ploeg slaan" : Een werk flink aanvangen
• "Iemand de hand boven het hoofd houden" : Hem beschermen
• "De hand met iets lichten" : Er zich afmaken met een 'Franse slag'
• "De hand over het hart strijken" : Iemand vergeven
• "Wat is er aan de hand ?" : Wat gebeurt er ?

• "Niks aan de hand / Niks aan het handje" : Er gebeurt niks bijzonders / Dat is niet erg / Dat hindert niet

• "Iemand iets aan de hand doen" : Iemand wijzen op gunstige kansen
• "Aan de hand van gegevens" : Op grond van
• "Aan de betere / beterende hand / beterhand zijn" : (zieken), vooruitgaand
• "Aan de hoge / hogere hand zitten" : Op de ereplaats
• "Iets achter de hand hebben" : Iets bewaard hebben voor de kwade dag
• 'Achter de hand zitten te fluisteren" : Stiekem, verstolen
• "Bij de hand zijn" : Al op en gekleed
• "Iemand bij de hand nemen" : De hand beetpakken en ergens heen leiden, of : Zich bekommeren om iemand / helpen / steunen
• "Beter één vogel in de hand, dan tien in de lucht" : Het zekere is te verkiezen boven het grotere onzekere
• "Goederen in de dode hand" : Niet overerfelijk, in het bezit van een instelling, kerk, klooster
• "De zaak in de hand hebben / houden" : Goed beheersen
• "Iets in de hand werken" : Bevorderen
• "Met harde hand" : Hardhandig, gestreng
• "Met de hand op het hart iets verzekeren" : Met betuigingen van geloofwaardigheid
• "Met hand en tand zich verzetten" : Uit alle macht
• "Met een of de losse hand" : Nonchalant, zonder nadenken
• "Iemand naar zijn hand zetten" : Hem zijn eigen wijze van werken en optreden bijbrengen / tot zijn eigen mening overhalen