Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Habitus (dichtbundel): verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Habitus_(dichtbundel)&oldid=54015028 -1- Cambodjan 13 jun 2019)
 
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Habitus_(dichtbundel)&oldid=54074161 23 jun 2019)
 
Regel 1: Regel 1:
''Habitus'' is een dichtbundel van [[Radna Fabias]] waarmee zij debuteerde in 2018. De bundel bevat een selectie van Fabias’ verzameld materiaal over een periode van tien jaar.<ref>{{Citeer web|url=https://www.volkskrant.nl/gs-b806e21e|titel=In de gedichten van poëzietalent Radna Fabias buitelen de beelden en details vaak over elkaar heen|bezochtdatum=2019-06-13|auteur=Haro Kraak|datum=2018-12-27|werk=de Volkskrant|taal=nl-NL}}</ref> ''Habitus'' is één van de meest gelauwerde bundels van de laatste decennia en werd met veel lof ontvangen, met name door de sterke visuele vorm van schrijven.<ref name=":0">{{Citeer web|url=https://www.groene.nl/artikel/de-ruimte-van-het-volledige-leven|titel=Radna Fabias geeft met zelfspot lucht aan ernstige thematiek|bezochtdatum=2019-06-13|werk=De Groene Amsterdammer|taal=nl-NL}}</ref><ref name=":1">{{Citeer web|url=https://www.nrc.nl/nieuws/2018/05/31/c-buddingh-prijs-radna-fabias-schreef-met-habitus-het-beste-poeziedebuut-van-2018-a1605026|titel=Radna Fabias schreef met Habitus het beste poëziedebuut|bezochtdatum=2019-06-13|werk=NRC|taal=nl}}</ref>
''Habitus'' is een dichtbundel van [[Radna Fabias]] waarmee zij debuteerde in 2018. De bundel bevat een selectie van Fabias’ verzameld materiaal over een periode van tien jaar.<ref>{{Citeer web|url=https://www.volkskrant.nl/gs-b806e21e|titel=In de gedichten van poëzietalent Radna Fabias buitelen de beelden en details vaak over elkaar heen|bezochtdatum=2019-06-13|auteur=Haro Kraak|datum=2018-12-27|werk=de Volkskrant|taal=nl-NL}}</ref> ''Habitus'' is een van de meest gelauwerde bundels van de laatste decennia en werd met veel lof ontvangen, met name door de sterke visuele vorm van schrijven.<ref name=":0">{{Citeer web|url=https://www.groene.nl/artikel/de-ruimte-van-het-volledige-leven|titel=Radna Fabias geeft met zelfspot lucht aan ernstige thematiek|bezochtdatum=2019-06-13|werk=De Groene Amsterdammer|taal=nl-NL}}</ref><ref name=":1">{{Citeer web|url=https://www.nrc.nl/nieuws/2018/05/31/c-buddingh-prijs-radna-fabias-schreef-met-habitus-het-beste-poeziedebuut-van-2018-a1605026|titel=Radna Fabias schreef met Habitus het beste poëziedebuut|bezochtdatum=2019-06-13|werk=NRC|taal=nl}}</ref>


== Inhoud/Stijl ==
== Inhoud/Stijl ==
''Habitus'' behoort tot de post-koloniale literatuur. Identiteitspolitiek speelt dus ook een grote rol; de worstelingen van de migrant met het leven tussen twee werelden en gender-rollen worden veelal besproken. Vooral het misbruik tegenover vrouwen en het machogedrag van de man zijn terugkerende thema’s. De bundel speelt zich op zowel [[Curaçao]] als Nederland af. ''Habitus''’ relatief zware thematiek (geweld, misbruik, schaamte, religie en dood) wordt gebracht met humor en zelfspot, waardoor er lucht aan wordt gegeven.<ref name=":0" /><ref name=":1" /> Veel gedichten bevatten referenties naar scenarioschrijven en de filmwereld, waarin Fabias’ achtergrond als toneelschrijfster tot uitdrukking komt.
''Habitus'' behoort tot de post-koloniale literatuur. Identiteitspolitiek speelt een grote rol; de worstelingen van de migrant met het leven tussen twee werelden en gender-rollen worden veelal besproken. Vooral het misbruik tegenover vrouwen en het machogedrag van de man zijn terugkerende thema’s. De bundel speelt zich op zowel [[Curaçao]] als Nederland af. ''Habitus''’ relatief zware thematiek (geweld, misbruik, schaamte, religie en dood) wordt gebracht met humor en zelfspot, waardoor er lucht aan wordt gegeven.<ref name=":0" /><ref name=":1" /> Veel gedichten bevatten referenties naar scenarioschrijven en de filmwereld, waarin Fabias’ achtergrond als toneelschrijfster tot uitdrukking komt.


== Vorm ==
== Vorm ==
''Habitus'' betekent verschijningsvorm of uiterlijk in het Latijn. De presentatie van de gedichten is schijnbaar vormloos. Dit komt mede door het gebrek aan hoofdletters en punten. De enige hoofdletters die worden gebruikt zijn in Bijbelse benamingen. Het woord ‘neger’, indien gebruikt, wordt standaard schuingedrukt. De opmaak van de tekst verschilt vaak. Ook al zijn de meeste gedichten uitgelijnd naar links, soms wordt er gebruik gemaakt van een andere tekstopmaak. Zo is de tekst van de “reisgids” serie standaard gecentreerd en wordt er in “wat ik verstopte”, “vleeswording” gebruik gemaakt van afwisselende uitlijning naar rechts en links. Ook wordt er gebruik gemaakt van een onconventionele regelscheiding.
''Habitus'' betekent verschijningsvorm of uiterlijk in het Latijn. Habitus is ook een term uit het werk van de Franse socioloog Pierre Bourdieu. Ook hieraan wordt in het werk gerefereerd. De presentatie van de gedichten is schijnbaar vormloos. Dit komt mede door het gebrek aan hoofdletters en punten. De enige hoofdletters die worden gebruikt zijn in Bijbelse benamingen. Het woord ‘neger’, indien gebruikt, wordt standaard schuingedrukt.


== Structuur ==
== Structuur ==
Regel 11: Regel 11:


=== Uitzicht met kokosnoot ===
=== Uitzicht met kokosnoot ===
“Uitzicht met kokosnoot” is het eerste deel van ''Habitus'' en speelt zich grotendeels af op Curaçao. Tweesplitsing en contrast zijn terugkerende thema’s in dit deel; “Uitzicht met kokosnoot” beschrijft Fabias’ gemengde gevoelens met betrekking tot haar geboorte-eiland, waarin ze voortdurend worstelt tussen een bijna melancholisch verlangen en een snijdende pijn/woede. Deze worsteling wordt letterlijk uitgebeeld in het gedicht “uitzicht met kokosnoot (in sovjet-montage)”, waarin Fabias de vredige beelden van de opkomende zon naast beelden van geweld en verdriet plaatst:
“Uitzicht met kokosnoot” is het eerste deel van ''Habitus'' en speelt zich grotendeels af op Curaçao. Tweesplitsing en contrast zijn terugkerende thema’s in dit deel; “Uitzicht met kokosnoot” beschrijft Fabias’ gemengde gevoelens met betrekking tot haar geboorte-eiland, waarin ze voortdurend worstelt tussen een bijna melancholisch verlangen en een snijdende pijn/woede.
 
“Uitzicht met kokosnoot” wordt ingeleid met het eerste gedicht “wat ik verstopte”; een ode aan Curaçao. Hierin worden de hitte en droogte van het eiland beschreven, de vrouwen en moeders die er vaak alleen voor staan en ook het machogedrag van de mannen. De “reisgids” serie geeft een cynische kritiek op hoe het eiland wordt uitgemolken door toerisme. In “handoplegging” wordt het misbruik van de kerk beschreven. Religie speelt vaker een rol in ''Habitus'' en wordt vaak verbonden met schaamte en het koloniale verleden. Ook de afwezigheid van vaders is prominent. Zo wordt het woord ‘vader’, met uitzondering van verwijzingen naar God, standaard vervangen met moeder zoals in het gedicht “int. moederland”. De enige keer dat het woord vader niet in een Bijbelse context wordt gebruikt is in de titel van het gedicht “vader”; een lege pagina met onderaan de pagina drie zinnen:
 
“de zon komt op boven het bloeiende tropische landschap maar elders
 
slaat iemand op een donkere parkeerplaats met een knuppel op de voorruit van een auto”
 
 
“Uitzicht met kokosnoot” wordt ingeleid met het eerste gedicht “wat ik verstopte”; een pijnlijke ode aan Curaçao. Hierin worden de hitte en droogte van het eiland beschreven, de vrouwen en moeders die er vaak alleen voor staan en ook het machogedrag van de mannen. De vliegveld check-ups die zowel in “openingsscène” als “slotscène” beschreven worden, illustreren Fabias’ diepe schaamte en pijn die ze onder haar kleding verbergt. De “reisgids” serie geeft een cynische kritiek op hoe het eiland wordt uitgemolken door toerisme. In “handoplegging” wordt het misbruik van de kerk beschreven. Religie speelt vaker een rol in ''Habitus'' en wordt vaak verbonden met schaamte en het koloniale verleden. Ook de afwezigheid van vaders is prominent. Zo wordt het woord ‘vader’, met uitzondering van verwijzingen naar God, standaard vervangen met moeder zoals in het gedicht “int. moederland”. De enige keer dat het woord vader niet in een Bijbelse context wordt gebruikt is in de titel van het gedicht “vader”; een lege pagina met onderaan de pagina drie zinnen:




Regel 27: Regel 20:


en de oude man vond daar zijn nietigheid”
en de oude man vond daar zijn nietigheid”
De zon en de zee worden vaak gecontrasteerd, waarbij de zon geassocieerd wordt met hitte, vuur en pijn en de zee wordt afgebeeld als verkoelend en blauw, nadruk leggend op de absurde combinatie van de twee extremen, zoals in “wat ik verstopte”.
“hoe alles door zee omringd is hoe alles onder de zon verschroeid”
“de zon
het blauw
het onmogelijke blauw van de lucht
het onmogelijke blauw van de zee”
<br />


=== Rib ===
=== Rib ===
“Rib” is het tweede deel van ''Habitus''. “Rib” focust meer op het lichamelijke/het zelf en gaat dieper in op de rol die de vrouw wordt toegekend. Het heeft dus een meer spirituele insteek en dat is ook te merken aan de Bijbelse en astronomische referenties. De rib is een terugkerend motief; de rol van [[Adam|Adams]] rib in de creatie van [[Eva (persoon)|Eva]] wordt gebruikt om de rol van de vrouw tegenover de man te belichten. De vervloeking van Eva na het eten van de verboden vrucht; de bevalling en het in dienst staan van de man, staan daarin centraal. De historische connotatie van de rib als motief toont tegelijkertijd aan hoe ver terug deze traditionele gender-rollen te traceren zijn.
“Rib” is het tweede deel van ''Habitus''. “Rib” focust op het lichamelijke/het zelf en gaat dieper in op de rol die de vrouw wordt toegekend. De rib is een terugkerend motief; de rol van [[Adam|Adams]] rib in de creatie van [[Eva (persoon)|Eva]] wordt gebruikt om de rol van de vrouw tegenover de man te belichten. De vervloeking van Eva na het eten van de verboden vrucht; de bevalling en het in dienst staan van de man, staan daarin centraal. De historische connotatie van de rib als motief toont tegelijkertijd aan hoe ver terug deze traditionele gender-rollen te traceren zijn. Het gedicht “rib” sluit hier ook op aan en beschrijft de normen en de waarden die de vrouw vanaf haar geboorte worden opgelegd:
 
 
“als hij slaapt
 
als hij ten slotte slaapt
 
nestel ik me in zijn torso zodat hij zijn rib niet meer mist”
 
 
Het gedicht “rib” sluit hier ook op aan en beschrijft de normen en de waarden die de vrouw vanaf haar geboorte worden opgelegd:




Regel 78: Regel 44:




Over het algemeen is het deel “Rib” feministisch van aard. Aan de rol van Eva in de creatie van de zonde van de mens wordt bijvoorbeeld een feministische wending gegeven in de eerste twee regels van “stille beschouwing (in het donker)”:
Tegelijkertijd wordt ook een beeld geschetst hoe de (Caribische) vrouw zich verhoudt tot de man. “(over)grootmoederlijk advies” beschrijft een wantrouwende blik op mannen (ook soms negers genoemd) en insinueert dat dit beeld generatie op generatie wordt overgedragen door moeders en dochters. Erfelijkheid en moederschap worden ook vaker aangehaald in dit deel, zoals in “vleeswording”, waarin een geboorte wordt beschreven. De lichamelijke thematiek van “Rib” bevat ook veel referenties naar seks; zowel in seksueel geweld zoals in “stille beschouwing (in het donker)”, maar ook in fantasieën zoals in “de verlatenheid van grensgebieden” en “oorlog”.
 
 
“de schoonheid van de slangenhuid is alleen waarneembaar voor hen die geen angst kennen
 
voor fallische vormen en serpenterende bewegingen”
 
 
Tegelijkertijd wordt ook een beeld geschetst hoe de (Caribische) vrouw zich verhoudt tot de man. “(over)grootmoederlijk advies” beschrijft een wantrouwende blik op mannen (ook soms negers genoemd) en insinueert dat dit beeld generatie op generatie wordt overgedragen door moeders en dochters. Erfelijkheid en moederschap worden ook vaker aangehaald in dit deel, zoals in “vleeswording”, waarin Fabias haar eigen geboorte beschrijft. De lichamelijke thematiek van “Rib” bevat ook veel referenties naar seks; zowel in seksueel geweld zoals in “stille beschouwing (in het donker)”, maar ook in fantasieën zoals in “de verlatenheid van grensgebieden” en “oorlog”. Vuur wordt alom geassocieerd met de eros van de mens. In “vleeswording” beschrijft Fabias hoe vuur een verlangen naar een thuis voor haar is;
 
 
“dit is vasteland
 
blijf altijd op het vasteland blijf altijd
 
naar de horizon kijken zoek altijd
 
de vuurtoren
 
ik had andermans tranen in mijn oren
 
ik verstond het niet, dus ik zocht altijd vuur
 
als ik thuis wilde komen”
 
 
Referenties naar vuur komen hierna telkens terug. Fabias gebruikt het vaak om zichzelf te omschrijven;
 
 
“nu ben ik vuur
 
nu ben ik hier
 
volg de brandlucht de rook en de as
 
als je me zoekt”
 
 
“ik rook ik brand ik spuw weer maak met mijn vijand
 
vlammen op vloeren bedden banken krukken stoelen”
 
<br />


=== Aantoonbaar geleverde inspanning ===
=== Aantoonbaar geleverde inspanning ===
“Aantoonbaar geleverde inspanning” is het laatste deel van de bundel. Over het algemeen is dit deel gewijd aan het aanpassen aan de Nederlandse cultuur. Zo spelen meeste gedichten zich af in Nederland, en refereert de titel van dit deel aan de term die gebruikt wordt in het inburgeringsproces in Nederland. In dit bureaucratisch proces wordt ontheffing aangeboden in het geval als er genoeg ‘aantoonbaar geleverde inspanning’ wordt getoond door de inburgeraar. De inburgeraar hoeft dan geen inburgeringsexamen af te leggen. In het gedicht “aantoonbaar geleverde inspanning” bekritiseert Fabias op een cynische manier het integratieproces in Nederland. Het gedicht is enigszins ironisch: inwoners van de voormalige Antillen hoeven ook geen inburgeringsexamen af te leggen. Door deze term wel te gebruiken doet Fabias suggereren dat, examen of niet, het aanpassen in Nederland nog steeds hetzelfde bureaucratische karakter kent.
“Aantoonbaar geleverde inspanning” is het laatste deel van de bundel. Over het algemeen is dit deel gewijd aan het aanpassen aan de Nederlandse cultuur. Zo spelen meeste gedichten zich af in Nederland, en refereert de titel van dit deel aan de term die gebruikt wordt in het inburgeringsproces in Nederland. In dit bureaucratisch proces wordt ontheffing aangeboden in het geval als er genoeg ‘aantoonbaar geleverde inspanning’ wordt getoond door de inburgeraar. De inburgeraar hoeft dan geen inburgeringsexamen af te leggen. In het gedicht “aantoonbaar geleverde inspanning” neemt Fabias het integratieproces in Nederland onder de loep.
 
 
“de ballotant is beter verklaard - of op z’n minst zo goed als het worden zal -
 
maakt nauwelijks nog taalfouten
 
klinkt als een nieuwslezeres
 
beheerst, voor zover dat mogelijk is, de eigen gedachten
 
beheerst, voor een aanvaardbaar percentage, de eigen emoties
 
gooit niet langer gietijzeren objecten naar getroebleerde mannen
 
is de moedertaal vergeten
 
droomt in de taal van de voormalige eigenaar
 
kleedt broeders uit heeft zusters lief staat open
 
voor blauwe ogen”
 
 
Het gedicht bevat veel verwijzingen naar de voormalige koloniale verhouding tussen Curaçao en Nederland. Zo is de toon van het gedicht die van de voormalige eigenaar, autoritair en neerbuigend. De nadruk die op genezen wordt gelegd insinueert een ziekte, eentje die gepaard gaat met het los staan van Nederland. Het open staan voor blauwe ogen en de insinuatie dat dit voor de integratie niet het geval was; illustreert de bevooroordeling die vanuit beide kanten kan komen.  


=== Epiloog ===
=== Epiloog ===
De epiloog bevat slechts één gedicht, “roestplaats”. Het beschrijft Fabias’ bewuste keuze om geen kind te baren uit angst dat het kind zijn kinderen zal verlaten, net zoals haar vader haar ook heeft verlaten. Het sluit af met een hint van trots.  
De epiloog bevat slechts één gedicht, “roestplaats”.


== Nominaties en prijzen ==
''Habitus'' is sinds de publicatie genomineerd voor een aantal prijzen, waarvan Fabias er vijf van wist te verzilveren. De [[C. Buddingh'-prijs|C. Buddingh’-prijs]] voor beste debuut ontving zij in 2018. De [[Awater Poëzieprijs]] 2018 en de [[Herman de Coninckprijs]] werden allebei in 2019 toegekend.<ref>{{Citeer web|url=https://www.tzum.info/2019/01/nieuws-radna-fabias-wint-elfde-awater-poezieprijs/|titel=Nieuws: Radna Fabias wint elfde Awater Poëzieprijs 2018|bezochtdatum=2019-06-13|werk=www.tzum.info|taal=nl}}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://www.literairnederland.nl/herman-de-coninckprijs-voor-poezie-voor-dichteres-radna-fabias/|titel=Herman de Coninckprijs voor dichteres Radna Fabias|bezochtdatum=2019-06-13|auteur=door Ingrid van der Graaf|datum=2019-03-21|werk=Literair Nederland|taal=nl}}</ref> Ook de [[VSB Poëzieprijs|Grote Poëzieprijs 2019 ]] kwam haar kant op.<ref>{{Citeer web|url=https://www.poezieprijs.nl/|titel=De Grote Poëzieprijs|bezochtdatum=2019-06-13|werk=www.poezieprijs.nl}}</ref>. De nominatie van de Eline van Harenprijs wed niet verzilverd.


“mijn afgeklemde eierstokken zijn schoon
== Externe bronnen ==
 
Radna Fabias. ''Habitus''. De Arbeidspers, 2018.
mijn afgeklemde eierstokken zijn schitterend
 
mijn afgeklemde eierstokken zijn vervaardigd van reactieve metalen
 
dan rust ik
 
hier roest ik
 
hier stopt het”
 
<br />
<br />
== Nominaties en prijzen ==
''Habitus'' is sinds de publicatie genomineerd voor een aantal prijzen, waarvan Fabias er drie van wist te verzilveren. De [[C. Buddingh'-prijs|C. Buddingh’-prijs]] voor beste debuut ontving zij in 2018<ref name=":1" />. De [[Awater Poëzieprijs]] 2018 en de [[Herman de Coninckprijs]] werden allebei in 2019 toegekend.<ref>{{Citeer web|url=https://www.tzum.info/2019/01/nieuws-radna-fabias-wint-elfde-awater-poezieprijs/|titel=Nieuws: Radna Fabias wint elfde Awater Poëzieprijs 2018|bezochtdatum=2019-06-13|werk=www.tzum.info|taal=nl}}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://www.literairnederland.nl/herman-de-coninckprijs-voor-poezie-voor-dichteres-radna-fabias/|titel=Herman de Coninckprijs voor dichteres Radna Fabias|bezochtdatum=2019-06-13|auteur=door Ingrid van der Graaf|datum=2019-03-21|werk=Literair Nederland|taal=nl}}</ref> In 2019 werd ''Habitus'' genomineerd voor de Grote Poëzieprijs.<ref>{{Citeer web|url=https://www.poezieprijs.nl/|titel=De Grote Poëzieprijs|bezochtdatum=2019-06-13|werk=www.poezieprijs.nl}}</ref>


== Bronnen, noten en/of referenties ==
== Bronnen, noten en/of referenties ==
Albert Schaffer. ‘De ruimte van het volledige leven.’ De Groene Amsterdammer (14 maart 2018). Geraadpleegd op 14 mei 2019.
Coen Peppelenbos. ‘Nieuws: Radna Fabias wint elfde Awater Poëzieprijs 2018.’ TZUM (25 januari 2019). Geraadpleegd op 15 mei 2019.
Feline Steekstra. ‘Genomineerd Habitus van Radna Fabias.’ De Grote Poëzieprijs. Geraadpleegd op 15 mei 2019.
Ingrid van der Graaf. ‘Herman de Coninckprijs voor dichter Radna Fabias.’ Literair Nederland (21 maart 2019). Geraadpleegd op 15 mei 2019.
Haro Kraak. ‘In de gedichten van poëzietalent Radna Fabias buitelen de beelden en details vaak over elkaar heen.’ De Volkskrant (27 december 2018). Geraadpleegd op 22 maart 2019.
Marjoleine de Vos. ‘Ik ben ongeschikt als rolmodel.’ NRC (2018). Geraadpleegd op 5 mei 2019.
Radna Fabias. Habitus. De Arbeidspers, 2018.


Thomas de Veen. ‘Radna Fabias schreef met Habitus het beste poëziedebuut.’ NRC (31 mei 2018). Geraadpleegd op 15 mei 2019.
[[Categorie:Antilliaanse literatuur]]

Huidige versie van 28 jun 2019 om 12:56

Habitus is een dichtbundel van Radna Fabias waarmee zij debuteerde in 2018. De bundel bevat een selectie van Fabias’ verzameld materiaal over een periode van tien jaar.[1] Habitus is een van de meest gelauwerde bundels van de laatste decennia en werd met veel lof ontvangen, met name door de sterke visuele vorm van schrijven.[2][3]

Inhoud/Stijl

Habitus behoort tot de post-koloniale literatuur. Identiteitspolitiek speelt een grote rol; de worstelingen van de migrant met het leven tussen twee werelden en gender-rollen worden veelal besproken. Vooral het misbruik tegenover vrouwen en het machogedrag van de man zijn terugkerende thema’s. De bundel speelt zich op zowel Curaçao als Nederland af. Habitus’ relatief zware thematiek (geweld, misbruik, schaamte, religie en dood) wordt gebracht met humor en zelfspot, waardoor er lucht aan wordt gegeven.[2][3] Veel gedichten bevatten referenties naar scenarioschrijven en de filmwereld, waarin Fabias’ achtergrond als toneelschrijfster tot uitdrukking komt.

Vorm

Habitus betekent verschijningsvorm of uiterlijk in het Latijn. Habitus is ook een term uit het werk van de Franse socioloog Pierre Bourdieu. Ook hieraan wordt in het werk gerefereerd. De presentatie van de gedichten is schijnbaar vormloos. Dit komt mede door het gebrek aan hoofdletters en punten. De enige hoofdletters die worden gebruikt zijn in Bijbelse benamingen. Het woord ‘neger’, indien gebruikt, wordt standaard schuingedrukt.

Structuur

Habitus is ingedeeld in drie delen, “Uitzicht met kokosnoot”, “Rib” en “Aantoonbaar geleverde inspanning”, met een epiloog op het einde.

Uitzicht met kokosnoot

“Uitzicht met kokosnoot” is het eerste deel van Habitus en speelt zich grotendeels af op Curaçao. Tweesplitsing en contrast zijn terugkerende thema’s in dit deel; “Uitzicht met kokosnoot” beschrijft Fabias’ gemengde gevoelens met betrekking tot haar geboorte-eiland, waarin ze voortdurend worstelt tussen een bijna melancholisch verlangen en een snijdende pijn/woede. “Uitzicht met kokosnoot” wordt ingeleid met het eerste gedicht “wat ik verstopte”; een ode aan Curaçao. Hierin worden de hitte en droogte van het eiland beschreven, de vrouwen en moeders die er vaak alleen voor staan en ook het machogedrag van de mannen. De “reisgids” serie geeft een cynische kritiek op hoe het eiland wordt uitgemolken door toerisme. In “handoplegging” wordt het misbruik van de kerk beschreven. Religie speelt vaker een rol in Habitus en wordt vaak verbonden met schaamte en het koloniale verleden. Ook de afwezigheid van vaders is prominent. Zo wordt het woord ‘vader’, met uitzondering van verwijzingen naar God, standaard vervangen met moeder zoals in het gedicht “int. moederland”. De enige keer dat het woord vader niet in een Bijbelse context wordt gebruikt is in de titel van het gedicht “vader”; een lege pagina met onderaan de pagina drie zinnen:


“en de oude man ging naar de zee

en de oude man ving niks meer

en de oude man vond daar zijn nietigheid”

Rib

“Rib” is het tweede deel van Habitus. “Rib” focust op het lichamelijke/het zelf en gaat dieper in op de rol die de vrouw wordt toegekend. De rib is een terugkerend motief; de rol van Adams rib in de creatie van Eva wordt gebruikt om de rol van de vrouw tegenover de man te belichten. De vervloeking van Eva na het eten van de verboden vrucht; de bevalling en het in dienst staan van de man, staan daarin centraal. De historische connotatie van de rib als motief toont tegelijkertijd aan hoe ver terug deze traditionele gender-rollen te traceren zijn. Het gedicht “rib” sluit hier ook op aan en beschrijft de normen en de waarden die de vrouw vanaf haar geboorte worden opgelegd:


“heb manieren

laat je uitkleden, wees

optilbaar, wees

kneedbaar, toon je

penetreerbaar en

gretig

dat mag even

wees nu gretig

stop”


Tegelijkertijd wordt ook een beeld geschetst hoe de (Caribische) vrouw zich verhoudt tot de man. “(over)grootmoederlijk advies” beschrijft een wantrouwende blik op mannen (ook soms negers genoemd) en insinueert dat dit beeld generatie op generatie wordt overgedragen door moeders en dochters. Erfelijkheid en moederschap worden ook vaker aangehaald in dit deel, zoals in “vleeswording”, waarin een geboorte wordt beschreven. De lichamelijke thematiek van “Rib” bevat ook veel referenties naar seks; zowel in seksueel geweld zoals in “stille beschouwing (in het donker)”, maar ook in fantasieën zoals in “de verlatenheid van grensgebieden” en “oorlog”.

Aantoonbaar geleverde inspanning

“Aantoonbaar geleverde inspanning” is het laatste deel van de bundel. Over het algemeen is dit deel gewijd aan het aanpassen aan de Nederlandse cultuur. Zo spelen meeste gedichten zich af in Nederland, en refereert de titel van dit deel aan de term die gebruikt wordt in het inburgeringsproces in Nederland. In dit bureaucratisch proces wordt ontheffing aangeboden in het geval als er genoeg ‘aantoonbaar geleverde inspanning’ wordt getoond door de inburgeraar. De inburgeraar hoeft dan geen inburgeringsexamen af te leggen. In het gedicht “aantoonbaar geleverde inspanning” neemt Fabias het integratieproces in Nederland onder de loep.

Epiloog

De epiloog bevat slechts één gedicht, “roestplaats”.

Nominaties en prijzen

Habitus is sinds de publicatie genomineerd voor een aantal prijzen, waarvan Fabias er vijf van wist te verzilveren. De C. Buddingh’-prijs voor beste debuut ontving zij in 2018. De Awater Poëzieprijs 2018 en de Herman de Coninckprijs werden allebei in 2019 toegekend.[4][5] Ook de Grote Poëzieprijs 2019 kwam haar kant op.[6]. De nominatie van de Eline van Harenprijs wed niet verzilverd.

Externe bronnen

Radna Fabias. Habitus. De Arbeidspers, 2018.

Bronnen, noten en/of referenties

  1. º (nl) Haro Kraak. In de gedichten van poëzietalent Radna Fabias buitelen de beelden en details vaak over elkaar heen. de Volkskrant (2018-12-27) Geraadpleegd op 2019-06-13
  2. 2,0 2,1 (nl) Radna Fabias geeft met zelfspot lucht aan ernstige thematiek. De Groene Amsterdammer Geraadpleegd op 2019-06-13
  3. 3,0 3,1 (nl) Radna Fabias schreef met Habitus het beste poëziedebuut. NRC Geraadpleegd op 2019-06-13
  4. º (nl) Nieuws: Radna Fabias wint elfde Awater Poëzieprijs 2018. www.tzum.info Geraadpleegd op 2019-06-13
  5. º (nl) door Ingrid van der Graaf. Herman de Coninckprijs voor dichteres Radna Fabias. Literair Nederland (2019-03-21) Geraadpleegd op 2019-06-13
  6. º De Grote Poëzieprijs. www.poezieprijs.nl Geraadpleegd op 2019-06-13