Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Gebakken spons: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gebakken_spons&oldid=53826498 14 mei 2019)
(Aanpassing)
 
(2 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
[[Bestand:0 0 gebakken spons echt.jpg|kaderloos|rechts|Een echte gebakken spons. Niet gevonden, maar speciaal voor de foto gemaakt.]]
'''Gebakken spons''' staat voor een [[broodjeaapverhaal]] dat rond 2013 in het nieuws kwam in Nederland waarin in vet [[Bakken|gebakken]] [[Sponsdieren|spons]] verspreid zou worden door hondenhaters. [[Hond]]en zouden door het eten van gebakken spons ernstige gezondheidsproblemen krijgen of doodgaan.
Gebakken spons staat voor het idee dat honden ernstige gezondheidsproblemen zouden krijgen, mogelijk dodelijk, wanneer zij gebakken spons zouden eten. De spons zou dan gebakken en verspreid zijn door een hondenhater.


Dit is een klassiek [[broodje aap]]-verhaal<ref>https://universiteitvannederland.nl/college/waarom-zijn-broodje-aap-verhalen-zo-hardnekkig</ref> waarvoor vrijwel elke grond ontbreekt. Honden eten van alles en kunnen daar ziek van worden. Maar hulpdiensten en dierenartsen weten dat er nooit sprake is van gebakken spons.<ref>https://www.tubantia.nl/hengelo-e-o/deze-5-voorwerpen-vindt-de-dierenarts-in-de-maag-van-een-hond~a8823e6d</ref><ref>https://www.mcvoordieren.nl/gebakken-spons-hond</ref> Ook is het onwaarschijnlijk dat een hond in zo’n geval meer dan alleen wat braakneigingen en ontregelde stoelgang zal krijgen.
Voor het verhaal ontbreekt bewijs.<ref>https://nos.nl/artikel/2024474-vergiftigen-van-honden-vermoedelijk-broodje-aap.html</ref> Huisdieren kunnen ziek worden wanneer zij zwerfvuil binnenkrijgen, maar hulpdiensten en dierenartsen weten dat er geen sprake is van gebakken spons. Ook staat niet vast dat een hond in zo’n geval meer dan alleen wat braakneigingen en ontregelde stoelgang zal krijgen.<ref>https://www.tubantia.nl/hengelo-e-o/deze-5-voorwerpen-vindt-de-dierenarts-in-de-maag-van-een-hond~a8823e6d</ref><ref>https://www.mcvoordieren.nl/gebakken-spons-hond</ref>
 
Een verschil tussen zwerfvuil en ‘gebakken spons’ is dat het laatste veronderstelt dat er een hondenhater actief is.
Eigenaren van honden moeten altijd goed opletten wat hun hond tegenkomt tijdens het wandelen. Het is ook niet verkeerd om daarvoor te waarschuwen. Het belangrijke verschil tussen zwerfvuil en ‘gebakken spons’ is dat het laatste veronderstelt dat er een hondenhater actief is. In het uiterste geval is er dan het gevaar dat er, zoals vaker met broodje aap-verhalen, een onschuldige buurtbewoner of bevolkingsgroep op aangekeken wordt.
In Nederland wordt regelmatig melding gemaakt van gebakken spons. Vaak wordt het via social media gedeeld.<ref name="gelder">https://www.gelderlander.nl/bronckhorst/politie-gebakken-sponzen-om-honden-te-doden-een-hype~a2247f55/</ref>
 
In Nederland wordt per jaar zo’n 200 keer melding gemaakt van gebakken spons. Met name tijdens mooi weer in maart t/m mei. Vaak meldt men het niet bij de instanties, maar plaats het meteen op social media, waar het razendsnel gedeeld wordt.
 
In Nederland is nooit iemand gearresteerd of veroordeeld in verband met gebakken spons<ref>https://www.rechtspraak.nl/Uitspraken</ref>. Er zijn mensen die bang zijn voor honden, er zijn ook mensen die een hekel hebben aan één specifieke hond (bijv. die van de buurman), maar de kans dat iemand een hekel heeft aan honden in het algemeen en daarop ook actie onderneemt is zeer gering.


== Vondsten ==
== Vondsten ==
Aangezien vrijwel niemand weet hoe het eruitziet worden allerlei andere voorwerpen aangezien voor gebakken spons.<ref>https://www.facebook.com/gebakkenspons</ref> Grofweg zijn dat twee categorieën; kunstmatig en natuurlijk:
In 2015 is er door het [[Nederlands Forensisch Instituut]] onderzoek gedaan naar circa zestig meldingen in een maand tijd. Zij hebben geen spons kunnen detecteren in het materiaal, maar vuurwerkresten, kattengrit, een vetbol voor vogels en purschuim.<ref name="gelder" /><ref>https://www.rtlnieuws.nl/node/1273401</ref> In 2015 was gebakken spons volgens NOS onder meer gemeld in Almere, Hengelo, Den Haag en Huizen.<ref>https://nos.nl/artikel/2022434-gebakken-spons-bedreigt-honden-her-en-der.html</ref>
* purschuim, isolatiemateriaal, vlokkenschuim, schuimrubber, opgedroogde synthetische spons, kweekblokjes, stukgebeten speelballetjes, etensresten, ander zwerfvuil.
In januari 2018 trof de politie van Oss gebakken spons aan.<ref>https://www.facebook.com/politieoss/posts/1455066217954655</ref> In mei 2018 waarschuwde de politie in [[Woensel|Woensel-zuid]] voor gebakken spons.<ref>https://www.instagram.com/p/BussIqlhNKL/?utm_source=ig_web_button_share_sheet</ref> In augustus 2018 trof de politie Scheveningen en Loosduinen gebakken spons aan waarna een waarschuwing uitging.<ref>https://twitter.com/PolScheveningen/status/1035323108314542085</ref><ref>https://westlanders.nu/dieren/gebakken-spons-aangetroffen-bij-ockenburgh-27633/</ref> In 2018 en 2019 waarschuwde de politie Veluwe West voor aangetroffen gebakken spons.<ref>https://www.omroepgelderland.nl/nieuws/2326618/Politie-waarschuwt-hondenbezitters-voor-gebakken-sponzen-in-Harderwijk</ref><ref>https://www.destentor.nl/harderwijk/politie-harderwijk-waarschuwt-hondenbezitters-voor-gebakken-sponzen~a749581a/</ref>
* zwammen en paddestoelen (met name [[reuzenbovist]] en [[echte tonderzwam]]), oude wespennesten, oude processierupsnesten, galappels, aardappelgal (het 'nest' van de aardappelgalwesp).


Gebakken spons is per definitie natuurspons, van [[sponsdieren]] (Porifera). Synthetische spons is namelijk niet te bakken en krimpt ook niet.  
Gebakken spons zou alleen natuurspons kunnen zijn van [[sponsdieren]] omdat synthetische spons niet te bakken is en ook niet krimpt.<ref>https://www.youtube.com/watch?v=HLONpP0J1Mw&t=128s</ref> Voorwerpen die worden aangezien voor gebakken spons kunnen kunstmatig of natuurlijk zijn:
Het is te onderscheiden van veel andere materialen door het te proberen te breken. Oud purschuim breekt bijvoorbeeld gemakkelijk en heeft een fijne structuur; spons is weerbarstig en soepel en heeft een plantachtige structuur.
* [[purschuim]] of ander bouwmateriaal<ref>http://rtvstichtsevecht.nl/artikel/125718111/loos-alarm-gebakken-spons</ref>, [[schuimrubber]], synthetische spons, kweekblokjes, stukgebeten speelballetjes, vetbollen voor vogels, broodkorsten<ref>https://www.1limburg.nl/vergiftiging-van-honden-lijkt-overdreven-verhaal</ref> ander zwerfvuil.
* zwammen en paddenstoelen<ref>https://www.ad.nl/groene-hart/gebakken-spons-of-gebakken-lucht~a6da7c29/</ref> (met name [[reuzenbovist]] en [[echte tonderzwam]]), oude nesten van [[Gewone wesp|wespen]], nesten van de [[eikenprocessierups]], [[galappel]]s, aardappelgal (het 'nest' van de [[aardappelgalwesp]]).


== Psychologie ==
== Externe links ==
De psychologische drijfveer achter dit broodje aap-verhaal is tweeledig. <br>
* http://nieuwscheckers.nl/nieuwscheckers/diereneigenaren-moeten-uitkijken-voor-gebakken-sponzen
Wanneer een hond op onverklaarbare wijze overlijdt en de dierenarts zegt dat hij iets verkeerds heeft gegeten is het moeilijk om het de hond kwalijk te nemen. De eigenaar wil ook zichzelf niet de schuld geven. Dus is het aantrekkelijk om een derde partij, een zgn. ‘bad actor’ te verzinnen. Dit kan ook al gebeuren vanuit uitsluitend de angst dat de hond ooit iets verkeerd binnen kan krijgen. <br>
Wordt een bericht van gebakken spons eenmaal verspreid, dan is de emotionele steun onder hondeneigenaren een belangrijke factor. Men wordt kwaad, vraagt zich af ‘wie nou zoiets doet’ en waarschuwt elkaar om voorzichtig te zijn. Het is de perfecte manier om te etaleren hoeveel iedereen van z'n eigen hond houdt en begrijpt dat de anderen dat ook doen. De ‘verticale’ band van eigenaar en hond wordt aangevuld met de ‘horizontale’ binding van hondeneigenaren onderling.


== Externe links ==
http://rtvstichtsevecht.nl/artikel/125718111/loos-alarm-gebakken-spons<br>
https://www.facebook.com/anneke.scholten.3/posts/1821480944557906?<br>
http://nieuwscheckers.nl/nieuwscheckers/diereneigenaren-moeten-uitkijken-voor-gebakken-sponzen<br>
https://nos.nl/artikel/2024474-vergiftigen-van-honden-vermoedelijk-broodje-aap.html<br>
https://www.dehavenloods.nl/nieuws/algemeen/584121/verhalen-over-gebakken-spons-voor-honden-blijken-vaak-gebakken-lucht-<br>
https://www.ad.nl/groene-hart/gebakken-spons-of-gebakken-lucht~a6da7c29/<br>
<br><br>
{{Appendix|noot}}
{{Appendix|noot}}
[[Categorie:Broodjeaapverhaal]]
[[Categorie:Broodjeaapverhaal]]
[[Categorie:Dieren houden]]

Huidige versie van 10 jun 2019 om 14:51

Gebakken spons staat voor een broodjeaapverhaal dat rond 2013 in het nieuws kwam in Nederland waarin in vet gebakken spons verspreid zou worden door hondenhaters. Honden zouden door het eten van gebakken spons ernstige gezondheidsproblemen krijgen of doodgaan.

Voor het verhaal ontbreekt bewijs.[1] Huisdieren kunnen ziek worden wanneer zij zwerfvuil binnenkrijgen, maar hulpdiensten en dierenartsen weten dat er geen sprake is van gebakken spons. Ook staat niet vast dat een hond in zo’n geval meer dan alleen wat braakneigingen en ontregelde stoelgang zal krijgen.[2][3] Een verschil tussen zwerfvuil en ‘gebakken spons’ is dat het laatste veronderstelt dat er een hondenhater actief is. In Nederland wordt regelmatig melding gemaakt van gebakken spons. Vaak wordt het via social media gedeeld.[4]

Vondsten

In 2015 is er door het Nederlands Forensisch Instituut onderzoek gedaan naar circa zestig meldingen in een maand tijd. Zij hebben geen spons kunnen detecteren in het materiaal, maar vuurwerkresten, kattengrit, een vetbol voor vogels en purschuim.[4][5] In 2015 was gebakken spons volgens NOS onder meer gemeld in Almere, Hengelo, Den Haag en Huizen.[6] In januari 2018 trof de politie van Oss gebakken spons aan.[7] In mei 2018 waarschuwde de politie in Woensel-zuid voor gebakken spons.[8] In augustus 2018 trof de politie Scheveningen en Loosduinen gebakken spons aan waarna een waarschuwing uitging.[9][10] In 2018 en 2019 waarschuwde de politie Veluwe West voor aangetroffen gebakken spons.[11][12]

Gebakken spons zou alleen natuurspons kunnen zijn van sponsdieren omdat synthetische spons niet te bakken is en ook niet krimpt.[13] Voorwerpen die worden aangezien voor gebakken spons kunnen kunstmatig of natuurlijk zijn:

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties

Noten
rel=nofollow
rel=nofollow