Christelijke meditatie

Het woord meditatie is afgeleid van het Latijnse werkwoord meditari, dat ’overwegen, overdenken, peinzen’ betekent.

Met christelijke meditatie bedoelt men „een overweging of beschouwing van een godsdienstige waarheid, een passage uit de Bijbel, of een gebeurtenis uit het leven van Christus.” Men denkt hierover na en trekt er een les uit. Meditatie is bedoeld om dieper in te gaan op wat men leest of geestelijk in zich opneemt.

Wanneer lezen en studeren vergeleken wordt met het eten, wordt meditatie vergeleken met herkauwen en/of met het verteren van het voedsel, zodat de elementen eruit bruikbaar worden. Het Engelse werkwoord „to ruminate” betekent zowel herkauwen alsook „mediteren”. Zoals een koe niet kan herkauwen met een lege maag, zo kan men niet mediteren met een lege geest. Dit is een verschilpunt met vormen van oosterse meditatie. Vanuit deze definitie kunnen de soorten van Oosterse meditatie, waarbij het doel is de geest leeg te maken, geen „meditatie” zijn in de eigenlijke betekenis van het woord.

Ook bij dagdromen zit men te denken, maar het verschil hiermee is dat bij dagdromen de gedachten de vrije loop krijgen, terwijl men zich bij meditatie op het onderwerp concentreert.

Thema’s voor meditatie

Bij het mediteren wordt nagedacht over wat men uit een Bijbeltekst leert:

• Wat bedoelde de schrijver?
• Wat leert dit me over God?
• Welke eigenschappen van God komen hier tot uiting?
• Op welke terreinen van mijn leven moet ik zo zijn?
• Wat keurt God goed en wat keurt hij af?
• Hoe laten de consequenties van een handelwijze die God aangenaam is, zich vergelijken met die van een handelwijze die hij haat?
• Hoe houden deze inlichtingen verband met wat ik reeds weet?
• Hoe is dat van invloed op de manier waarop ik over God denk?
• Hoe beïnvloedt dit mij?
• Is er hier sprake van. . .
  • een zonde die ik moet vermijden?
  • een belofte voor mij?
  • een gebod dat ik moet gehoorzamen?
  • een zegen die ik kan genieten?
  • een fout waarvan ik iets kan leren?
  • een overwinning die ik kan behalen?
  • een nieuwe gedachte over God, Jezus, de heilige Geest, Satan, de mens?
  • een waarheid die mij raakt?

Bijbelse verwijzingen

In de Hebreeuwse Bijbel, (het Oude Testament) zijn er twee woorden die soms als „mediteren” worden vertaald: hagá (Hebreeuws: הָגָה), wat voornamelijk betekent: „ongearticuleerd geluiden produceren”, zoals „zuchten”, „grommen”, „kirren”, „mompelen”, „met gedempte stem uitspreken”. Jozua werd aangespoord om dit dagelijks te doen met het wetboek. (Jozua 1:8). Dit is in Nederlandse vertalingen weergegeven met uitdrukkingen zoals „overleg”  (SV), „u moet in gedachten houden”  (WV95), „verdiep je erin”  (NBV). Het andere Hebreeuwse woord is suach (שׂוַּח), „er in gedachten mee bezig zijn”. Strong’s definitie luidde: „muse pensively” (nadenkend mijmeren). De Statenvertaling en Luther gaven het in 24 63:SV weer als „bidden”. In andere vertalingen werd het „peinzen”  (NBG), „rustig te kunnen bidden en nadenken”  (HTB), „zu sinnen” (=om na te denken) [Duitse Elberfelder] of werd er een reden voor zijn nadenken bij gegeven zoals „wat afleiding zoeken”  (WV95), „zich wat te verzetten” [Canisius] of „treuren”  (NBV). In de Griekse vertaling, de Septuaginta, koos men voor het woord hagá het Griekse werkwoord meletao (μελετάω), ergens zorg voor dragen, ergens over nadenken. In de Latijnse vertaling (de Vulgaat) werden de woorden hagá en meletao vertaald als vormen van het werkwoord meditari.

Zie ook

• Contemplatie
• Lectio divina

Weblinks

• (en) Brief aan de bisschoppen van de katholieke kerk, over een aantal aspecten van christelijke meditatie (Vaticaan)