Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Athos

Uit Wikisage
Versie door Graaf Statler (overleg | bijdragen) op 23 nov 2015 om 21:41 (https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Oros_Athos&oldid=45089799)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Athos
Heilige Berg
Schiereiland
Vlag van de Grieks-orthodoxe Kerk
Kaart
Locatie Athos
Locatie
Land Vlag van Griekenland Griekenland
Provincie Autonome Monastieke Staat van de Heilige Berg
Algemeen
Oppervlakte 335.63 km²
Inwoners 1.811
Hoofdplaats Karyes
Lengte 8 km
Hoogste punt Mount Athos (2.033 m)
Foto's
Athos in 3D
Athos in 3D
rel=nofollow
Dit artikel past in de serie over de
Orthodoxie

Ook bekend als
"Oosters christendom"

Orthodoxie

De belangrijkste concilies
Nicaea I
Constantinopel I
Efeze
Chalcedon
Constantinopel II
Constantinopel III
Nicaea II

Theologie
Athanasius
Basilius de Grote
Johannes Chrysostomus
Efrem de Syriër
Gregorius van Nazianze
Gregorius van Nyssa

Patriarchaten
Constantinopel
Alexandrië
Antiochië
Jeruzalem
Moskou
Servië
Roemenië
Bulgarije
Georgië

Autocefale Kerken
Griekenland
Cyprus
Polen
Albanië
Tsjechië en Slowakije

Tradities
Oriëntaals-Orthodoxe Kerken
Oosters-Orthodoxe Kerk
Syrisch christendom

Liturgie
Alexandrijnse liturgie
Antiocheense liturgie
Byzantijnse liturgie
Chaldeeuwse liturgie
Iconenverering

Personen
Patriarch
Pope
Katholikos

Kerkinterieur
Icoon
Iconostase

Liturgische gewaden
Phelonion
Epitrachelion · Podriaznik
Zona · orarion

Oros Athos (Grieks Όρος Άθως, letterlijk: Berg Αthos) is een schiereiland in het noordoosten van Griekenland, ten oosten van Chalcidice, in de Griekse landstreek Macedonië. Het schiereiland wordt bestuurd door de semiautonome staat Autonome Monastieke Staat van de Heilige Berg. Het valt buiten het Btw-gebied van de Europese Unie en er worden ook geen belastingen geheven. Het schiereiland valt onder het Oecumenisch patriarchaat van Constantinopel (Istanboel).

Oros Athos is UNESCO-werelderfgoed.[1]

Geografie

Oros Athos ligt niet ver ten zuidoosten van Thessaloniki en ten zuidwesten van Kavála en het eiland Thasos. De hoofdstad en het bestuurlijke centrum van het schiereiland is Karyes. Dit ligt in het midden ervan, en is in de 9e eeuw na Christus gesticht. Het schiereiland heeft een oppervlakte van 335,63 km²,[2] is 45 km lang en 8 km breed. Op het zuidelijkste punt van het schiereiland bevindt zich de 2033 meter hoge berg Athos.

Bewoners en bereikbaarheid

De Byzantijnse keizer Constantijn IX Monomachos heeft in 1046 het bestaan van Oros Athos als monnikenstaat erkend en het voorschrift uitgevaardigd dat geen "baardlozen", dus geen vrouwen of jongeren het schiereiland mochten betreden. Ook is het verboden gebied voor alle vrouwelijke dieren. Toch zijn er, ondanks het verbod, poezen en kippen aanwezig. Katten worden gebruikt om de kloosters vrij van ongedierte te houden en de kippen zijn nodig voor de eierdooiers die gebruikt worden om iconen te schilderen.

Om op Oros Athos toegelaten te worden dient men in bezit te zijn van een pelgrimsvisum (diamonitiria). Voorts is het zo dat alleen personen van het mannelijke geslacht het schiereiland mogen betreden. Orthodoxe jongetjes mogen het onder begeleiding van hun vader betreden, maar ze mogen er niet overnachten totdat ze achttien jaar oud zijn.

Volgens de overleveringen zou Maria, de moeder van Christus, samen met de apostel Johannes op weg naar Cyprus zijn geweest toen een storm hen naar het schiereiland deed afdrijven. Eenmaal daar aangekomen zou zij de volgende woorden gesproken hebben: "Dit is voortaan mijn tuin en geen enkele andere vrouw zal hier ooit een voet zetten." Een andere visie is dat het voor de monniken een stuk makkelijker is zich geheel op hun devotie te richten zonder de aanwezigheid van vrouwen. Ook vrouwelijke dieren zoals koeien, geiten, paarden en lastdieren zouden hen te veel afhouden van hun religieuze verplichtingen.

Mannelijke bezoekers kunnen het schiereiland alleen per schip bereiken. Aan de westkant gaat een kleine veerboot van Ouranopolis naar de haven van Dafni. De veerboot legt onderweg aan bij verschillende kloosters. Vanaf Dafni vertrekken bussen naar Karyes. Aan de oostkant vertrekt men met de veerboot vanaf Ierissos. Alle bezoekers moeten beschikken over een speciaal vierdaags visum, dat via het Oros Athos Consulaat in Thessaloniki kan worden aangevraagd en als "diamonitirion" (Grieks: διαμονητήριον) moet worden afgehaald in het Athosbureau in Ouranopolis. Per dag worden een beperkt aantal niet-orthodoxe bezoekers en ongeveer honderd orthodoxe pelgrims toegelaten.

Afwijkende tijd en kalender

Oros Athos heeft na de val van het Byzantijnse rijk in 1453 de daar gebruikte Juliaanse kalender aangehouden. Hierdoor loopt het dertien dagen achter op de Gregoriaanse kalender, de kalender die de rest van de wereld aanhoudt. Ook wordt de Byzantijnse tijd aangehouden, wat inhoudt dat het 'uur 0:00' is bij zonsondergang. Hierdoor ontstaat een tijdsverschil met de Griekse tijd van enkele uren. Bij zonsopgang worden de monniken in veel kloosters gewekt door een monnik die met een houten hamer op een tantalon (houten balk) slaat.

De kloosters

De soevereine kloosters, in volgorde van de de athoniet-hiërarchie:

Megisti Lavra (Groot Lavra) Vatopedi-klooster Iviron-klooster Helandariou-klooster Dionysiou-klooster
Μεγίστη Λαύρα Βατοπέδι Ιβήρων
ივერთა მონასტერი
Χιλανδαρίου
Хиландар
Διονυσίου
Bestand:07Athos St Dionysius01.jpg
Koutloumousiou monastery Pantokratoros monastery Xiropotamou monastery Zografou monastery Docheiariou monastery
Κουτλουμούσι Παντοκράτορος Ξηροποτάμου Ζωγράφου
Зограф
Δοχειαρίου
Bestand:Koutloumousiou 2.jpg Bestand:Pantokratoros 1.jpg Bestand:Xeropotamou 6.jpg Bestand:Zograf Monastery.jpg Bestand:Athos 1.jpg
Karakalou monastery Filotheou monastery Simonos Petras monastery Agiou Pavlou monastery Stavronikita monastery
Καρακάλλου Φιλοθέου Σίμωνος Πέτρα Αγίου Παύλου Σταυρονικήτα
Bestand:Karakallou.jpg Bestand:Mount Athos- Monastery Filotheou and sea.tif Bestand:Athos Agiou-Pavlou 1998 1.jpg Bestand:Stavronikita Aug2006.jpg
Xenophontos monastery Osiou Grigoriou monastery Esphigmenou monastery Agiou Panteleimonos monastery Konstamonitou monastery
Ξενοφώντος Οσίου Γρηγορίου Εσφιγμένου Αγίου Παντελεήμονος
Пантелеймонов
Κωνσταμονίτου
Bestand:Athos-xenophontos.jpg Bestand:Esphigmenou monastery 2006.jpg Bestand:Athos 7.jpg Bestand:Konstamonitou monastery.jpg

De skites

Een σκήτη (skiti; meervoud σκήτες: skites) is een leef- en werkgemeenschap van orthodoxe monniken, die bij een bepaald klooster hoort.

In vroegere tijden waren de skiti verschillend georganiseerd. Er waren cenobitische skiti en Idioritmische skiti. Tegenwoordig zijn alle skites cenobitisch. Er zijn twaalf officiële skites, sommige zijn zo groot als een dorp.

Skiti / Σκήτη Behoord tot: Opmerking
Agia Anna

Αγίας Άννας

Megisti Lavra
Agias Triados or Kafsokalyvíon

Αγίας Τριάδος ή Καυσοκαλυβίων

Megisti Lavra
Timiou Prodromou

Τιμίου Προδρόμου

Megisti Lavra Roemeens
Agiou Andrea

Αγίου Ανδρέα

Vatopediou Ook bekend als Saray (Σαράι)
Agiou Dimitriou

Αγίου Δημητρίου

Vatopediou
Timiou Prodromou Iviron

Τιμίου Προδρόμου Ιβήρων

Iviron
Agiou Panteleimonos

Αγίου Παντελεήμονος

Koutloumousiou
Profiti Ilia

Προφήτη Ηλία

koinobitisch Pantokratoros
Theotokou or Nea Skiti

Θεοτόκου ή Νέα Σκήτη

Agiou Pavlou
Agiou Dimitriou tou Lakkou or Lakkoskiti

Αγίου Δημητρίου του Λάκκου ή Λακκοσκήτη

Agiou Pavlou Roemeens
Evangelismou tis Theotokou

Ευαγγελισμού της Θεοτόκου

Xenophontos
Bogoroditsa

Βογορόδιτσα

Богородица

Agiou Panteleimonos Russisch

Berg

Bestand:Ste01945.jpg
Het voorstel van Dinocrates
Bestand:Griekenland Athos 20041030 3895.jpg
De berg Athos vanuit de lucht

Het schiereiland dankt zijn naam aan zijn berg "Athos", die staat op het zuidelijk deel van het schiereiland en een hoogte van 2.033 meter heeft. Volgens de Griekse mythologie is de berg ontstaan door een gevecht tussen Athos en Poseidon. Een van beiden wierp een enorme rots naar de ander, die op het schiereiland terechtkwam, wat de berg Athos vormde.

Vitruvius vermeldt een bijzonder voorstel van Dinocrates aan Alexander de Grote.[3] De uit Rhodos afkomstige architect wilde de ganse berg omvormen tot de beeltenis van een man (Alexander), met in zijn linkerhand een uitgestrekte stad en in zijn rechterhand een grote schaal waarin alle bergstromen zich zouden verzamelen om vandaar in de zee te storten. Nog volgens Vitruvius was Alexander ingenomen met het plan maar zag hij ervan af omdat hij de grond niet vruchtbaar genoeg achtte om een stad te onderhouden.

Op de bergtop staat een kapel, een redelijk zware voettocht voert vanaf de waterkant naar boven. Een groot deel van het jaar ligt er sneeuw op de top.

Externe links

Wikimedia Commons  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Mount Athos op Wikimedia Commons.

rel=nofollow

Athos op Wikivoyage

Verwijzingen

  • August Thiry, Ketters op de Heilige Berg, literaire Athosgids in het reisboek Grieks Vuur, Leuven, Davidsfonds, 2001.
  • Koert ter Veen, Athos; monnikeneiland, Soesterberg, Aspekt, 2001

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
rel=nofollow
rel=nofollow
40°09′26″N, 24°19′35″E