Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Franse literatuur in de 16e eeuw

Uit Wikisage
Versie door Jules (overleg | bijdragen) op 8 jan 2019 om 13:09 (import eigen tekst Wikibooks: https://nl.wikibooks.org/w/index.php?title=Franse_literatuurgeschiedenis/Franse_literatuur_in_de_16e_eeuw&oldid=323245)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Franse literatuur in de zestiende eeuw wordt gekenmerkt door de vestiging van het Frans als een belangrijke literaire taal, met schrijvers die de voornaamste genres van moderne literatuur in Frankrijk creëren. In verhalend proza zijn dat François Rabelais en Pierre de Ronsard, in poëzie is dat vooral Joachim du Bellay, Michel de Montaigne doet dat met zijn Essais voor de filosofische literatuur en Robert Garnier en Etienne Jodelle voor het theater.

Belangrijke ontwikkelingen

De 16e eeuw was voor Frankrijk een tijd van fundamentele veranderingen op allerlei gebieden: religie, wetenschap, ontdekkingsreizen en politieke verschuivingen werden uitgedrukt in begrippen als renaissance, humanisme en moderne tijd. Een belangrijke ontwikkeling in deze periode was het verschijnen van gedrukte prozawerken, poëzie en andere vormen van literatuur nadat de in Duitsland uitgevonden druktechniek naar Frankrijk kwam in de jaren 1470. De belangrijkste centra met drukkerijen waren Parijs (de universiteitswijk) en Lyon.

In het begin werden voornamelijk Latijnse boeken gerukt, omdat dit nu eenmaal de taal was van kerk en universiteit. Allengs kwam echter de verkoop van boeken in de volkstaal op gang. Aanvankelijk werden devotionele teksten uitgegeven zoals heiligenlevens en getijdenboeken, maar ook praktische boeken over gezondheid en almanakken vonden hun weg naar het lezende publiek. Heel populair waren moppenboeken, komische verhalen en herwerkte ridderverhalen. Al heel snel overtrof de vraag naar nieuwe boeken de beschikbare eigentijdse manuscripten, zodat moest worden geput uit oudere bronnen zoals romances die dan als nieuwigheden werden voorgesteld ('nouvellement composé').

Invloed van humanisme

De principes van het humanisme oefenen in de 16e eeuw een diepgaande invloed uit op de Franse literatuur. Die gaat zich in vergelijking met de middeleeuwen meer richten op teksten uit de klassieke oudheid (Grieks, Latijn en Hebreeuws), en wordt gekenmerkt door een verlangen naar kennis en vernieuwing in vormen en thematiek.

Poëzie

In de poëzie gelden als belangrijkste auteurs Clement Marot, Jean de sponde, Agrippa d'Aubigné, en de dichters van de 'Pléiade', onder wie Pierre de Ronsard en Joachim du Bellay. Ronsard en de zes dichters die samen bekendstaan als Le Pléiade wilden reageren tegen en rivaliseren met de Italiaanse invloed door daar een Franse poëzieopvatting tegenover te stellen.

Romans

De belangrijkste 16e-eeuwse romans zijn die van de humanist François Rabelais met zijn romanserie Gargantua en Pantagruel, en Marguerite de Navarre, auteur van de Heptamerone uit 1585.

Montaignes autobiografie

Montaignes Essais, een autobiografisch opgevat filosofisch werk, bereidt de weg voor Jean-Jacques Rousseaus Confessions dat eveneens de mens met zijn kwaliteiten en gebreken tot onderwerp neemt.