Perzische Tuin Wassenaar

De Perzische tuin, ook wel genoemd de Golestan Perzische Tuin of de Perzische Rozentuin lag achter de Del Court van Krimpen Villa in Rijksdorp (Wassenaar).

Het Netherlands Institute for Advanced Study in the Humanities and Social Sciences was vanaf de oprichting in 1970 tot 2016 gehuisvest op deze buitenplaats Het NIAS is daarna verhuisd naar het Oost-Indisch Huis in Amsterdam. Het NIAS behoort tot de wereldwijd negen gerenommeerde Institute for Advanced Study (NIAS) instituties. Deze Instituties zijn onder meer verbonden met universiteiten (Ivy League, zoals Harvard, Princeton en Yale).

De tuin is een ommuurd stenen bouwwerk van circa 135 vierkante meter met een zestal perken, een waterreservoir met bewegend water, waterkanaaltjes met verscheidene tegeltableaus van museale kwaliteit.

Geschiedenis

In de zeventiger jaren van de vorige eeuw was de Fellow Kenower Weimar Bash, een Zwitserse wetenschapper die veel wetenschappelijk werk in Iran verrichtte, zo enthousiast over zijn succesvolle verblijf aan het NIAS dat hij besloot om zijn vermogen na te laten ten behoeve van andere wetenschappers en de bouw van de Perzische Tuin. Na zijn overlijden in 1986 werd in de negentiger jaren de Golestan Foundation opgericht en de tuin gerealiseerd. De tuin werd beheerd door het NIAS en de NIAS Fellows’Association (NFA).

De Perzische Tuin was een plek die uitnodigde tot overpeinzing. De Perzische Tuin heeft voor het NIAS en de Fellows een sterke symboolwaarde en wordt door de wetenschappers beschouwd als het laatste restant van de Wassenaarse ontstaansgeschiedenis. De Perzische Tuin was de parel in de kroon van het NIAS en floreerde in stilte en afzondering, en was niet publiekelijk toegankelijk en in die zin een geheime tuin en is daarom nooit in het oog gevallen van monumentenzorg. Verscheidene activiteiten van de NIAS Fellows’ Association (NFA) werden binnen de tuin georganiseerd, en de tuin figureert dat ook in hun uitingen als hun thuisbasis

Het was een breedgedragen wens om de Perzische Tuin voor Wassenaar te behouden, na de verhuizing van het NIAS naar Amsterdam in augustus 2016, en open te stellen voor publiek. Tot de ondersteuners behoren de Vrienden van Wassenaar, het Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen KNAW, het NIAS, de Algemeene Maatschappij voor Handel en Industrie, de Universiteit van Leiden/Golestan Foundation, diverse onderwijsinstituten, privé personen en politici.

De Perzische tuin is onlosmakelijk verbonden aan de Perzische cultuur en stamt uit de 6e eeuw voor Christus. De tuin tracht de Hof van Eden voor te stellen. Het Oudperzische woord Paradaidha vinden we terug in ons woord "paradijs". De Perzische cultuur, taal en architectuur heeft een belangrijke rol in India gespeeld. De Taj Mahal, een grafmonument door de grootmogol gebouwd voor zijn Perzische vrouw, heeft een wereldbekende Perzische tuin. In Andalusië bevinden zich door de Moren aangelegde Perzische tuinen.

Perzische tuin in Wassenaar

De Wassenaarse Perzische Tuin is een hajat , klassiek en gericht op esthetiek. De tegeltableaus zijn gemaakt door de ceramiste Marie Balian, die wereldfaam verwierf nadat haar werk gedurende zes maanden tentoongesteld werd in de grootste ruimte ooit gebruikt voor kunst uit het Midden Oosten in de Smithonian Institution, het grootste museum-, onderwijs- en onderzoekscomplex ter wereld. De tentoonstelling had zoveel succes dat deze zelfs werd verlengd. De tentoongestelde tegeltableaus werden daarna in de Wassenaarse Perzische Tuin geplaatst.

Het atelier van de Marie Balian lag binnen de Armeense enclave in Oost-Jeruzalem.

De Armeniërs leefden daar al voor de jaartelling. Het is een homogene bevolkingsgroep die na het jaar 313 christelijk werd. Tot hun invloedssfeer behoren de Kerk van het Heilig Graf in Jeruzalem en de Geboortekerk in Bethlehem. De Armeniërs onderhouden goede contacten met de Joodse, Arabische en andere christelijke bevolkingsgroepen. In het begin van de twintigste eeuw, na de problemen in Turkije, vestigde de Armeense Balian-familie zich in de enclave in Jeruzalem. Zij brachten eeuwenoude ceramische kennis en ervaring mee. De Frans-Armeense Marie Balian trouwde met een zoon van de familie. Haar atelier en studio Armenian Ceramics of Jerusalem, en de voortzetting daarvan, speelt - ook nu nog - een prominente rol in Jeruzalem.

De KNAW verkocht de Del Court van Krimpen Villa aan een projectontwikkelaar, die deze historische buitenplaats wenst af te breken en te vervangen door flatgebouwen. In 2018 is de Perzische tuin ontmanteld en thans opgeslagen in afwachting van wederopbouw aan het water, naast en aan de Wassenaarse zijde van het in ontwikkeling zijnde natuur- en recreatiegebied van voorheen de Vliegkamp Valkenburg. Het publiek kan vanaf 2019/2020 de Perzische tuin, het belendend Oosters Paviljoen en de tuinen bezoeken. Er worden culturele activiteiten en ontvangsten georganiseerd, zoals muziek, dans en lezingen, en er is ruimte voor yoga, mindfullness, meditatie en contemplatie. Maar bovenal wordt gezocht de band met de Fellows van het NIAS te bestendigen. De vergunningprocedure loopt al enige tijd.