Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Feministische filosofie

Uit Wikisage
Versie door Beachcomber (overleg | bijdragen) op 27 mrt 2009 om 20:06 (nieuwe pagina)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Feministische filosofie verwijst naar het bedrijven van filosofie vanuit een feministisch perspectief. Hierbij wordt getracht om met behulp van de filosofische methoden de zaak van de vrouwenbeweging te ondersteunen, naast het bekritiseren of opnieuw evalueren van traditionele filosofische opvattingen vanuit een vrouwelijk kader. Van echte feministische filosofie kan pas gesproken worden vanaf de 19e en zeker de 20e eeuw, maar dit betekent natuurlijk niet dat er voordien geen vrouwen bestonden die bijdroegen aan of kritiek leverden op de filosofie van hun tijd of de leefomstandigheden van vrouwen.

Er is geen eigenlijke “school” van feministische filosofie en feministische filosofen kunnen zowel tot de analytische (Angelsaksische) als tot de continentale (Europese) traditie behoren. Evenmin kan er binnen de feministische filosofie iets als een gemeenschappelijk standpunt gevonden worden over gelijk welk filosofische vraagstelling. Van feministische filosofie bestaan immers net zoveel variëteiten als er van feminisme zijn.

Feministische filosofie biedt echter een nieuw perspectief op tal van traditionele problemen waarmee de filosofie zich bezighoudt. Zo hebben feministische epistemologen bijvoorbeeld de traditionele filosofische ideeën over de kennisleer, zoals ze door mannen werden geformuleerd, in vraag gesteld. Hoe we dingen te weten komen en hoe we onze rationaliteit opvatten is volgens deze vrouwen eigenlijk vanuit mannelijk perspectief opgevat, terwijl wat vrouwen daarover te zeggen hebben genegeerd wordt.

Historisch overzicht

Vrouwelijke filosofen vanaf de 6e eeuw v.Chr.

Dat de vroegst gekende vrouwelijke Griekse filosofen vanaf de 6e eeuw v.Chr. tot de school van Pythagoras behoorden, is geen toeval. Terwijl in de Griekse polis de vrouw niet dezelfde rechten had als de man, werd zij bij Pythagoras als gelijke behandeld. Tijdgenoten noemden hem dan ook ‘de vrouwenfilosoof’ en rijke burgers zonden hun dochters voor scholing naar hem toe. [1]

Vrouwelijke filosofen: middeleeuwen tot 16e eeuw

Zeker tot in de periode van de hoge middeleeuwen is er in het westen niet veel onderscheid tussen geloof en filosofie en komt filosofie neer op een beschouwing en een verdediging van het christelijke geloof. Bij vrouwen valt wel op dat ze soms vanuit een veel persoonlijker standpunt schrijven over de manier waarop ze hun geloof beleven. In de late middeleeuwen en in de periode van de renaissance is er sprake van een secularisering van de filosofie, die teruggrijpt naar de antieke denkers en deze probeert te overtreffen. Ook vrouwen volgen deze heroriëntering van de filosofie door zich met meer wereldse onderwerpen te gaan bezighouden. In deze periode zijn de sporen van een proto-feminisme al herkenbaar. [2]

Vrouwelijke filosofen van de 17e eeuw en de verlichting

Vanaf de 17e eeuw groeide het aantal ontwikkelde vrouwen dat zich aan de studie van de filosofie gingen wijden sterk aan. Hun filosofische geschriften zijn minder bekend. Toch tonen zij allen van een grote expertise op een aantal kennisgebieden zoals epistemologie, logica, esthetica, metafysica, politieke filosofie, wetenschapsfilosofie, psychologie, religie en wiskunde. Zij schrijven over de meest verscheiden onderwerpen: over het mystieke en het paranormale, de aard van het denken, het geloof, moraliteit, vrijheid, logica en de rechten van de vrouw. De eerste belangrijke filosofische tekst over vrouwen was Mary Wollstonecrafts A Vindication of the Rights of Women (1792). [3]

(minder bekend als filosoof)

Moderne feministische filosofen

Vrouwen zijn prominent vertegenwoordigd in het hedendaagse filosofische landschap. Zie zijn vooral actief op gebied van ethiek, wetenschapsfilosofie, de feministische theorie en epistemologie. Het is een cliché dat alle vrouwelijke filosofen zich met feminisme zouden bezighouden. De meeste contemporaine filosofes specialiseren zich op een of ander filosofisch vakgebied; metafysica, epistemologie, antieke filosofie, wetenschapsfilosofie enzovoort. Slechts een klein deel onder hen heeft zich geconcentreerd op bijdragen over de feministische theorie: Simone de Beauvoir, Shulamith Firestone, Sheila Rowbowtham, Juliet Mitchell, en de Franse poststructuralisten met onder meer Luce Irigaray, Helene Cixous. Van de Beauvoir wordt gezegd dat zij met haar werk de filosofische fundamenten van het feminisme heeft gelegd. [4]


Naslagwerken

Ellen Waithe: "History of Women Philosophers" volume 1, 2, 3 en 4

Externe links over feministische theorie

Algemeen

Esthetica

Cyberfeminisme

Essays

Andere

Bronnen en referenties

  1. º Ellen Waithe: "History of Women Philosophers" volume 1
  2. º Ellen Waithe: "History of Women Philosophers" volume 2
  3. º Selectie gebaseerd op Ellen Waithe: "History of Women Philosophers" volume 3, met aanvullingen
  4. º Selectie gebaseerd op Ellen Waithe: "History of Women Philosophers" volume 4
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Feministische_filosofie&oldid=17989"