Hongaarse kippenpaprikasj

Land: Hongarije

Hoofdingrediënt(en): kipfilét, ui, tomaat, paprika, creme fraiche, bloem
Krudien: paprikapoeder, zout, peper, knoflook

Hongaarse kip paprikash (in het Engels: chicken paprikash, in het Frans: poulet au paprika à la hongroise, in het Duits: paprikahuhn, in Oostenrijk: paprikahendl) behoort tot de Hongaarse traditionele gerechten. Kip paprikash wordt vaak met kip goulash verward, maar dat wordt met zure room bereid. Kip paprikash is een van de bekenste Hongaarse gerechten; het is een hungaricum en bevat alles wat voor de Hongaarse keuken karakteristiek is: paprikapoeder, peper, uien, knoflook, groene paprika, tomaten, zure room en vlees.

Dit gerecht bestaat sinds 200 jaar en is een bijzondere spijs. De andere belangrijke Hongaarse gerechten zijn de volgende: goulashsoep, vissoep, gevulde koolrolletjes, aardappels met paprika, bonensoep en lintmacaroni met kwark.

Geschiedenis

De voorgeschiedenis van kip paprikash
In de 19e eeuw werd goulash tussen de boeren in de Hongaarse Laagvlakte verspreid. Naast de met rund- of schapenvlees gekookte goulash - die door de herders werd gegeten – werd de met kipvlees gekookte goulash ook populair. In 1840 waren in Hatvan ( Hongaarse stad, 60 km ver van Boedapest) de meest populaire vleesgerechten: ‘goulash vlees’ en ‘paprikash vlees’. Deze gerechten werden naast rundvlees met schapenvlees en gevogelte gekookt.

Het ontstaan van kip paprikash
Kip paprikash werd echt beroemd tijdens de periode van maatschappelijke vernieuwingen in Hongarije (1825-1848). De Hongaarse adel -naast de bescherming van de Hongaarse taal en het dragen van de traditionele Hongaarse kleren- vond dit door de herders in de Hongaarse Laagvlakte een te gemaakt gerecht en een belangrijk symbool van de eenheid van het Hongaarse volk en van hun individualiteit. Het recept van kip paprikash werd voor het eerst in het ‘Hongaarse nationale kookboek’ door István Czifray vermeldt dat in 1830 voor ‘Hongaarse huisvrouwen’ werd geschreven. Toen werd dit gerecht één van de populairste gerechten van de gereformeerden.

Kip paprikash wordt een Hongaars nationaal gerecht
Van de tijden voor 1892 werden minder dan tien menukaarten van verschillende restauranten nagelaten. In deze menukaarten staat kip paprikash naast de verschillende soort vleesgerechten en de gebraden rundvlees. In de 19e eeuw werd door meer buitenlandse toeristen naast de goulash de kip paprikash aanbevolen als een typisch en bijzonder Hongaars gerecht. De ontwikkeling van 'kip paprikash' was snel en ingewikkeld. Naast de verschillende kruiden was knoflook een nieuw ingrediënt. De moedige koks konden de smaak met paddenstoel verbeteren. Maar het belangrijkste ingrediënt is de echte Hongaarse zure room. Daarmee wordt kip paprikash het lekkerst.

Interessante feiten

Pannenkoeken met vlees ( Hortobágyi palacsinta) Kip paprikash gold als een belangrijk deel van een ander Hongaars nationaal gerecht: de pannekoeken met vlees (Hortobágyi palacsinta). Als de paprikash niet met kalfsvlees word gekookt dan wordt de vulling van de pannekoeken gemalen kip: paprikash. De saus voor de pannekoek is de met zure room gebonden: sap van de paprikash. De Hortobágyi palacsinta wordt ook als een hungaricum beschauwd. Er werd een toneelstuk door Szabolcs Fényes met de titel ‘Paprikás csirke’ ( Kip paprikash) geschreven. Vanwege de religieuze voorschriften moesten de joodse huisvrouwen het recept van de kip paprikash op hun eigen manier proberen te bereiden. Ze kookten de kip paprikash zonder zure room of verplaatsten het met een koosjer (zonder melk) die in Israël kon worden gekocht. De naam van de wereldberoemde Nobel-prijs winnaar: Albert Szent-Györgyi is niet alleen in de wereld van de wetenschap bekend. In 1938 vroeg József Orosz, de chef van ‘Palota Szálló’ [Hotel Paleis] in Lillafüred de toestemming van Albert Szent-Györgyi voor de benaming van een van zijn gerechten. De kok wou zijn bijzondere kip paprikash naar Szent-Györgyi noemen. Dat recept houd in dat er naast paprikapoeder geschilde, gegrilde en dikke groene paprika gebruikt wordt. In de krant, Magyar Szakács [Hongaarse kok] schreef József Orosz in juni 1938 de volgende: ‘Toen professor Albert Szent-Györgyi de Nobel-prijs voor zijn bijzonder werk kreeg, dacht ik er meteen aan dat ik zijn naam in de wereld van gerechten kan gebruiken. Buitenlands, vooral in Frankrijk is het al een gewoonte. Helaas kan kookkunst niet meer dezelfde rol vervullen als vroeger. In de tegenwoordige omstandigheden probeer ik mijn recepten en mijn kookstijl regelmatig te vernieuwen en aan de behoeften van de gasten in het hotel toe te passen. Ik koos kip goulash omdat het een uitsluitend Hongaars nationaal gerecht is en dus door iedereen erkent is. Bovendien houdt het vitamine C in waarvoor Szent-Györgyi de Nobelprijs kreeg! Ik presenteerde mijn recept voor professor Szent-Györgyi. Ik kreeg zijn toestemming en vanaf dat moment heeft mijn bijzondere kip paprikash zijn naam. Ik ben er trots op omdat bekende Hongaren en ook buitenlandse gasten er alleen maar goede kritieken over schreven.’

Bereidingswijze

Kip paprikash is ook op goulash gebaseerd en volgt een typische bereidingswijze. Het vlees wordt met weinig water gestoofd en met vet aangebraden. Daardoor krijgt de kip paprikash haar kenmerkende smaak. 'T spekvet wordt in een grote koekenpan op middelhoog vuur verhit. De uien, knoflook, zout en paprikapoeder worden toegevoegd. De uien moeten worden omgeroerd en gebakken tot het glazig is. Daarna moeten de stukken kip worden toegevoegd en het water word er overheen geschonken. Dit moet 1 uur op middelhoog vuur worden gekookt en als het nodig is moet er meer water worden toegevoegd. De tomaten moeten erdoorheen worden geroerd en het vocht moet worden bewaren. Het vocht wordt de bloem en zure room in een kom gemengd en gemixt tot het gemengd is. Dit mengsel moet langzaam aan de kip worden toegevoegd onder voortdurend roeren. Aan het einde moet dit mengsel worden gekookt tot het dik is. Voor een echt Hongaars vleugje wordt het met extra zure room geserveerd.

  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)