Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Wijsheid: verschil tussen versies
(indelen in onderkopjes, herformuleringen) |
(Wijsheid door het leren van anderen. + Talen) |
||
| Regel 2: | Regel 2: | ||
====Wijsheid door ervaring==== | ====Wijsheid door ervaring==== | ||
Een vorm van wijsheid is wijsheid door (levens)ervaring. Wijze mensen hebben fouten gemaakt en daarvan geleerd. Zij hebben genoten en geleden, keuzes gemaakt, gehandeld en de verantwoordelijkheid voor hun daden aanvaard. Wijzen hebben niet alleen hun eigen belang maar ook dat van hun medemensen bevorderd. Zij hebben zichzelf leren kennen en zichzelf geaccepteerd; zij hebben de waarheid leren kennen en [[lijden]] niet meer. Zij zijn ondanks de tegenslagen die zij ondervonden gelukkig, dankbaar, vriendelijk en worden niet (meer) geplaagd door onvervulde verlangens, hebben een goed geweten en de meesten zijn niet bang voor de dood. Men zou kunnen zeggen dat zij toonbeelden zijn van een geslaagd menselijk leven, de belichaming van humaniteit. | Een vorm van wijsheid is wijsheid door (levens)ervaring. Wijze mensen hebben fouten gemaakt en daarvan geleerd. Zij zijn „door schade en schande wijs geworden”. Zij hebben genoten en geleden, keuzes gemaakt, gehandeld en de verantwoordelijkheid voor hun daden aanvaard. Wijzen hebben niet alleen hun eigen belang maar ook dat van hun medemensen bevorderd. Zij hebben zichzelf leren kennen en zichzelf geaccepteerd; zij hebben de waarheid leren kennen en [[lijden]] niet meer. Zij zijn ondanks de tegenslagen die zij ondervonden gelukkig, dankbaar, vriendelijk en worden niet (meer) geplaagd door onvervulde verlangens, hebben een goed geweten en de meesten zijn niet bang voor de dood. Men zou kunnen zeggen dat zij toonbeelden zijn van een geslaagd menselijk leven, de belichaming van humaniteit. | ||
====Wijsheid door het leren van anderen==== | |||
Anderen zijn in staat wijze besluiten te nemen of wijs te handelen door te leren van de fouten en de successen van anderen. | |||
====Kinderlijke wijsheid==== | ====Kinderlijke wijsheid==== | ||
| Regel 11: | Regel 14: | ||
In het [[boeddhisme]] is wijsheid een van de [[vijf krachten]] (en ook een [[paramita]]). | In het [[boeddhisme]] is wijsheid een van de [[vijf krachten]] (en ook een [[paramita]]). | ||
In het [[Hebreeuws]] is wijsheid {{Heb|חכמה}}, ''chochma''. Kabbalisten beschouwen dit als een van de tien [[sefirot]]. | |||
Het [[Arabisch]]e woord <big><big>حكمة</big></big>, ''hikma'', is hieraan verwant. | |||
Het [[Oudgrieks|Griekse]] woord voor wijsheid, {{Grieks|σοφία}}, ''sofía'', is bekend uit het woord [[filosofie]], afgeleid van ''filosofia'': „liefde (of vriendschap) voor de wijsheid”. Het [[Latijnse]] woord is ''sapientia''. | |||
==Zie ook== | ==Zie ook== | ||
| Regel 18: | Regel 27: | ||
* [http://www.suttas.net/suttas/khuddaka-nikaya/dhammapada/06-panditavagga.php De Wijze], een hoofdstuk van de [[Dhammapada]] in het boeddhisme. | * [http://www.suttas.net/suttas/khuddaka-nikaya/dhammapada/06-panditavagga.php De Wijze], een hoofdstuk van de [[Dhammapada]] in het boeddhisme. | ||
* [http://oostersewijsheden.blogspot.com Oosterse Wijsheden]. | * [http://oostersewijsheden.blogspot.com Oosterse Wijsheden]. | ||
{{EB|645897|Wisdom (philosophy)}} | |||
{{EB|645900|Wisdom (religion)}} | |||
[[Categorie:Ethiek]] | [[Categorie:Ethiek]] | ||
[[Categorie:Filosofische terminologie]] | [[Categorie:Filosofische terminologie]] | ||
[[Categorie:Levensbeschouwing]] | [[Categorie:Levensbeschouwing]] | ||
Versie van 30 sep 2012 19:07
Wijsheid of levenswijsheid is de kunst om in alle levensomstandigheden juist te oordelen en te handelen. De betekenis is dus praktisch of moreel.
Wijsheid door ervaring
Een vorm van wijsheid is wijsheid door (levens)ervaring. Wijze mensen hebben fouten gemaakt en daarvan geleerd. Zij zijn „door schade en schande wijs geworden”. Zij hebben genoten en geleden, keuzes gemaakt, gehandeld en de verantwoordelijkheid voor hun daden aanvaard. Wijzen hebben niet alleen hun eigen belang maar ook dat van hun medemensen bevorderd. Zij hebben zichzelf leren kennen en zichzelf geaccepteerd; zij hebben de waarheid leren kennen en lijden niet meer. Zij zijn ondanks de tegenslagen die zij ondervonden gelukkig, dankbaar, vriendelijk en worden niet (meer) geplaagd door onvervulde verlangens, hebben een goed geweten en de meesten zijn niet bang voor de dood. Men zou kunnen zeggen dat zij toonbeelden zijn van een geslaagd menselijk leven, de belichaming van humaniteit.
Wijsheid door het leren van anderen
Anderen zijn in staat wijze besluiten te nemen of wijs te handelen door te leren van de fouten en de successen van anderen.
Kinderlijke wijsheid
Anderen daarentegen zijn van oordeel dat juist onervarenen (kinderen) heel wijs kunnen zijn.[bron?]
Culturele opvattingen
Opvattingen over wijsheid spelen een rol in onder andere filosofie en religie en wisselen volgens de heersende culturele traditie. Wijsheid is een van de kardinale deugden in het christendom, alsook, evenals menselijkheid, respect en goede manieren, in het confucianisme, het taoïsme en de Chinese filosofie is wijsheid. Het confucianisme beklemtoont de waarde van de opvoeding en het onderwijs. Wijsheid in de ogen van het taoïsme is een leven in harmonie met de natuur en de kosmos. (zie ook: yin en yang, wu wei).
In het boeddhisme is wijsheid een van de vijf krachten (en ook een paramita).
In het Hebreeuws is wijsheid חכמה, chochma. Kabbalisten beschouwen dit als een van de tien sefirot.
Het Arabische woord حكمة, hikma, is hieraan verwant.
Het Griekse woord voor wijsheid, σοφία, sofía, is bekend uit het woord filosofie, afgeleid van filosofia: „liefde (of vriendschap) voor de wijsheid”. Het Latijnse woord is sapientia.
Zie ook
Externe links
- De Wijze, een hoofdstuk van de Dhammapada in het boeddhisme.
- Oosterse Wijsheden.
(en) Wisdom (philosophy), in: Encyclopædia Britannica, 2024. (vertaal via: 
)
(en) Wisdom (religion), in: Encyclopædia Britannica, 2024. (vertaal via: )