Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Het Torenven: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Het_Torenven&oldid=56861741 -1- Miranda Mees 4 aug 2020 ‎)
 
(Aanvulling en aanpassing)
 
(4 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox kasteel
{{Infobox kasteel
| naam              = Het Torenven
| naam              = Het Torenven
| afbeelding        = [[File:TORENVEN vooraanzicht foto Marc Verreydt.jpg|thumb]]
| afbeelding        =
| onderschrift      = Vooraanzicht Het Torenven
| onderschrift      = Vooraanzicht Het Torenven
| plaats            = Kessel
| plaats            = Kessel
Regel 13: Regel 13:
| sloopjaar        =  
| sloopjaar        =  
| herbouwjaar      = 1925
| herbouwjaar      = 1925
| huidigefunctie    = Advocatenkantoor
| huidigefunctie    = Advocatenkantoor<br>(Verbist Advocatuur)
| eigenaar          = Verbist Advocatuur
| eigenaar          =  
| lijst            =  
| lijst            =  
}}
}}
Kasteel '''Het Torenven''' werd gebouwd in de 18de eeuw. Tijdens de eerste wereldoorlog werd het kasteel verwoest door een bombardement en bleven slechts enkele muren van het kasteel over. Rond 1922 werd op de fundamenten van het oorspronkelijke kasteel een charmante en riante villa gezet door advocaat Jan Van Reeth.
'''Het Torenven''' is een villa in de Belgische plaats [[Kessel (België)|Kessel]], deelgemeente van [[Nijlen]]. De villa ligt in een bijbehorend park, aan de Torenvenstraat nabij de vallei van de [[Kleine Nete]].


== Historiek<ref>{{Citeer web|url=http://www.depoemp.be/Poemp_69_web.pdf|titel=De Poemp|bezochtdatum=29 juli 2020|auteur=Frans Lens|achternaam=Lens|voornaam=Frans|datum=2011|uitgever=Heemkring Davidsfonds Nijlen|taal=nl}}</ref> ==
Het oorspronkelijke kasteel Torenven werd gebouwd in de 18de eeuw. De beschietingen tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]] lieten weinig over van het kasteel. Rond 1922 werd op de fundamenten een villa gebouwd. <ref name="Lens">Lens, Frans, De Poemp. Heemkring Davidsfonds Nijlen (2011). Geraadpleegd op 29 juli 2020</ref>
Het Torenven werd voor het eerst vermeld in 1772 als 'Torreven' wat doet vermoeden dat het kasteel in tweede helft van de [[18e eeuw|18de eeuw]] werd gebouwd.


Het vroegere kasteel Torenven had twee torens, één vooraan en één achteraan. Het kasteel heeft zijn naam vermoedelijk te danken aan een [[ven]] dat achter de tuin ligt. Het Torenven wordt reeds vermeldt op de [[Ferrariskaarten|Ferrariskaart]].
== Geschiedenis kasteel==
Van het -toenmalige- kasteel Torenven werd voor het eerst melding gemaakt in 1772 als 'Torreven', wat doet vermoeden dat het in de tweede helft van de [[18e eeuw|18de eeuw]] is gebouwd. <ref name="Lens"></ref>Dit kasteel Torenven had twee torens, één vooraan en één achteraan. Het heeft zijn naam vermoedelijk te danken aan een [[Ven (water)|ven]] dat achter het park ligt. Het Torenven wordt reeds vermeld op de [[Ferrariskaarten|Ferrariskaarten]], de topografische kaarten van de Oostenrijkse Nederlanden uit de periode 1771-1778.


In [[1914]] werd het [[fort van Kessel]] beschoten door het Duitse leger, tijdens deze aanval is het kasteel zwaar getroffen. Volgens ooggetuigen bleven slechts [[zwart]] geblakerde muren van het kasteel over. Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog|tweede wereldoorlog]] hadden de Duitsers het opnieuw gemunt op Het Torenven. Enkele [[Bommenwerper|bommenwerpers]] vlogen laag over de Lindekensbaan en de Torenvenstraat. Ze lieten hun [[Bom (wapen)|bommen]] iets te vroeg vallen en deze [[Explosie|ontploften]] op de rand van het [[park]] rechts van de weg, op enkele honderden meters voor het hof.
Rond 1790 werd het kasteel bewoond door de Antwerpse [[kanunnik]] Franciscus Du Marteau.<ref name="Lens"></ref> Deze priester, die bovendien arts was, behoorde tot het [[kapittel]] van [[Lier (België)|Lier]] en was later [[Proost (ambt)|proost]] van het Sint-Barbaragodshuis. Hij kwam in het kasteel te wonen nadat hem in 1786 verboden was de mis te lezen en de [[geneeskunde]] te beoefenen en is er vermoedelijk ook overleden. Naar aanleiding van de bewoning van Du Marteau werd de tuin door de bevolking 'het hofke van de kanunnik' genoemd. Bovendien heette in 1821 de huidige Vredestraat, nabij Het Torenven de 'Marteause straet'. Na Du Marteau woonden achtereenvolgens de familie Schram en de familie Gamard in het kasteel.<ref name="Lens"></ref>


Rond 1922 bouwde advocaat Jan Van Reeth op de fundering van het kasteel de huidige villa Torenven. Aan de inrichting van de villa kan men zien dat ze niet bestemd was voor ‘de gewone man’. Ze heeft een aparte [[Entree|ingang]] voor het dienstpersoneel en voor hen zelfs een [[trap]] naar de [[Etage (bouwkunst)|verdieping]].
De familie Schram uit Lier kreeg in 1834 Het Torenven in bezit en vergrootte het bijbehorende gebied. Bovendien begon Emmanuel Schram als groot plantenliefhebber een eigen plantenkwekerij op het terrein van Het Torenven. Schram had tevens een [[arboretum]] in het door hem ontworpen [[Stadspark (Lier)|stadspark van Lier]]. In 1893 kocht jhr. Arnold Gamard (14 oktober 1847 - 2 maart 1923) het landgoed van Het Torenven en het eveneens in Kessel gelegen [[kasteel de Bist]]. Gamard woonde er met zijn vrouw Alix barones Snoy (1849-1925) en zijn dochter.


Een gedeelte van het vroegere domein werd door de jaren heen [[Verkaveling|verkaveld]] maar een groot deel van het beboste park bleef bewaard. Samen met [[Kesselse Heide|de heide]] en de beemdrand langs de [[Kleine Nete]] was tot circa [[1960]] nog één grote, open vlakte zoals het vroegere [[landschap]] van heel [[Kessel Station|Kessel-Statie]].
== Geschiedenis villa ==
Gedurende de [[Eerste Wereldoorlog]] werd in 1914 het [[fort van Kessel]] beschoten door het Duitse leger waardoor van het kasteel slechts enkele muren bleven staan. Rond 1922 verrees de huidige villa. Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] bleef Het Torenven gespaard, zij het ternauwernood. De bommen van de Duitse [[Bommenwerper|bommenwerpers]] ontploften net buiten het park.  


De straat werd vermoedelijk genoemd naar het kasteel: namelijk Torenvenstraat. Ook het [[café]] Torenven op de hoek van de straat verwijst naar het kasteel dat ooit in de straat stond.
In 1921 kwamen de ruïne, het park en landerijen in het bezit van de uit Antwerpen afkomstige advocaat Jan Van Reeth. Sinds die tijd heeft het verschilende bewoners gekend. <ref name="Lens"></ref> Van Reeth liet de huidige villa Torenbeek bouwen op de funderingen van het voormalige kasteel. Met de stichting van de parochie [[Kessel Station|Kessel-Statie]] in 1943, werd [[kapelaan]] Alfons Van Hove  bewoner van het Het Torenven. Nadat de villa een tijd lang als [[B&B|bed and breakfast]] was uitgebaat trok Advocatuur Verbist er in


== Bewoners ==
Niet alleen het gebouw, ook de omliggende bij het kasteel of villa behorende gronden veranderden in de loop van de tijd van aanzien. Een deel van deze landerijen werd [[Verkaveling|verkaveld]] maar het beboste park bleef grotendeels bewaard.


=== '''Kanunnik Franciscus Du Marteau'''<ref>{{Citeer web|url=https://theo.kuleuven.be/en/research/research_units/ru_church/ru_church_capuchins/full-texts-1/hildebrand/nederlanden/hildebrand-09.pdf|titel=KU Leuven|bezochtdatum=30 juli 2020|auteur=P. Hildebrand|achternaam=Hildebrand|voornaam=P.|datum=1955|uitgever=Archief der Kapucijnen|taal=nl}}</ref> ===
== Varia ==
Kanunnik Franciscus Du Marteau is geboren in [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] op 21 juli [[1729]]. Hij woonde in het kasteel rond 1790. Hij werd gewijd tot [[priester]] op 13 maart [[1756]] en maakte deel uit van het [[kapittel]] van [[Lier (België)|Lier]] dat verbonden was aan de [[Sint-Gummaruskerk (Lier)|Sint-Gummaruskerk]]. Daar was hij ook enkele jaren [[Proost (ambt)|proost]] van het Sint-Barbaragodshuis. Hij was [[Arts|geneesheer]] net zoals zijn vader.
* Het complex is niet toegankelijk voor het publiek.
* Het nabij Het Torenven gelegen café Torenven fungeert als start- en eindpunt van de wielerkoers om het kampioenschap van Kessel.<ref>{{Citeer web|url=https://www.hln.be/in-de-buurt/nijlen/83-renners-voor-retrokoers-kampioenschap-van-kessel~ad0b1670/|titel=83 renners voor Retrokoers Kampioenschap van Kessel|bezochtdatum=|auteur=|achternaam=Verbeeck|voornaam=Antoon|datum=10 juli 2019|werk=HLN.be|uitgever=|taal=nl}}</ref>


Op 26 augustus [[1785]] werd hem echter verboden om de [[Mis|mis te lezen]] én [[geneeskunde]] uit te oefenen. Als [[straf]] moest hij 3 of 4 weken verplicht zijn intrek nemen bij de [[kapucijnen]] in [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]]. Nadien verbleef hij kort in [[Bergeijk (gemeente)|Bergeijck]] ([[Nederland]]) en uiteindelijk verblijft hij bij de Ongeschoeide [[Karmelieten]] in [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]]. Op 29 september [[1786]] werd hem opnieuw verboden de mis nog op te dragen. Niet lang nadien bewoonde hij Het Torenven, waar hij in [[1793]] nog woonde. Vermoedelijk is hij daar [[Dood|overleden]].
{{Appendix|2=
 
* {{Citeer web|url=http://www.depoemp.be/Poemp_69_web.pdf|titel=De Poemp|bezochtdatum=29 juli 2020|auteur=Frans Lens|achternaam=Lens|voornaam=Frans|datum=2011|uitgever=Heemkring Davidsfonds Nijlen|taal=nl}}
Bij de bevolking kreeg de [[tuin]] de naam: het hofke van de [[kanunnik]]. In [[1821]] had de huidige Vredestraat, die aan de [[noordkant]] domein van Het Torenven [[Demarcatielijn|afbakent]], de naam de 'Marteause straet'.
* {{Citeer web|url=https://theo.kuleuven.be/en/research/research_units/ru_church/ru_church_capuchins/full-texts-1/hildebrand/nederlanden/hildebrand-09.pdf|titel=KU Leuven|bezochtdatum=30 juli 2020|auteur=P. Hildebrand|achternaam=Hildebrand|voornaam=P.|datum=1955|uitgever=Archief der Kapucijnen|taal=nl}}
 
* {{Citeer web|url=https://gw.geneanet.org/gounou?lang=nl&n=gamard&oc=0&p=maria|titel=Marie Gamard|bezochtdatum=30 juli 2020|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|uitgever=|taal=fr}}
=== Familie Schram<ref>{{Citeer web|url=https://lier.openvld.be/library/266/files/6408_lier.pdf|titel=De Lierenaar|bezochtdatum=30 juli 2020|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=2017|uitgever=OpenVLD|taal=nl}}</ref>===
* {{Citeer web|url=https://lier.openvld.be/library/266/files/6408_lier.pdf|titel=De Lierenaar|bezochtdatum=30 juli 2020|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=2017|uitgever=Open Vld|taal=nl}}
In [[1834]] kwam Het Torenven in het bezit van de bekende Lierse familie Schram en in [[1850]] werd het domein volgens het [[kadaster]] vergroot.
----
 
{{References}}
Vader Emmanuel Schram was een groot plantenliefhebber en had een eigen plantenkwekerij op het domein van Het Torenven. Het huidige [[Stadspark (Lier)|stadspark van Lier]] was zijn [[arboretum]], later ontwierp hij het [[stadspark]] naar de huidige vorm. Hij wist het park te verrijken met [[Exoot|uitheemse]] [[flora]]. Zijn zoon Jozef Schram werd in [[1858]] zelfs [[directeur]] van de [[Plantentuin Meise|plantentuin]] in [[Meise]].
}}
 
{{authority control|TYPE=g|Wikidata= }}
==='''Arnold Gamard'''<ref>{{Citeer web|url=https://gw.geneanet.org/gounou?lang=nl&n=gamard&oc=0&p=maria|titel=Marie Gamard|bezochtdatum=30 juli 2020|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|uitgever=|taal=fr}}</ref>===
[[Categorie:Kasteel in Antwerpen (provincie)]]
Arnold Gamard werd geboren op 14 oktober [[1847]] in [[Sint-Joost-ten-Node|Sint Joost ten Noode]], [[Brussel (stad)|Brussel]] en is overleden op 2 maart [[1923]] op de leeftijd van 75 jaar. Hij huwde op 10 mei [[1869]]'','' met Alix Snoy, geboren op 15 januari [[1849]] te [[Brussel (stad)|Brussel]] en overleden op 6 maart [[1925]]. Samen hadden ze een dochter Maria Gamard, geboren te [[Kessel (België)|Kessel]] op 9 juli [[1883]].
 
Arnold Gamard kocht het [[landgoed]] in [[1893]], datzelfde jaar kocht hij ook het [[kasteel de Bist]]. Beide tuinen telden samen 89 [[hectare]]. Niet slecht voor een man die volgens de gegevens van het [[kadaster]] ‘geen beroep’ had.
 
==='''Jan Van Reeth'''<ref>{{Citeer web|url=http://www.depoemp.be/Poemp_69_web.pdf|titel=De Poemp|bezochtdatum=29 juli 2020|auteur=Frans Lens|achternaam=Lens|voornaam=Frans|datum=2011|uitgever=Heemkring Davidsfonds Nijlen|taal=nl}}</ref>===
In [[1921]] kocht de Antwerpse [[Advocaat (beroep)|advocaat]] Jan Van Reeth ‘de bouwval’ samen met het [[park]], [[Bos|bossen]], [[wei]]- en [[Akker (landbouw)|bouwland]] en liet enkele jaren later op een gedeelte van de [[Fundering|funderingen]] de huidige [[villa]] Torenven bouwen, een charmante en riante [[Huis (woning)|woning]].
 
==='''Kapelaan Alfons Van Hove'''<ref>{{Citeer web|url=http://www.depoemp.be/Poemp_69_web.pdf|titel=De Poemp|bezochtdatum=29 juli 2020|auteur=Frans Lens|achternaam=Lens|voornaam=Frans|datum=2011|uitgever=Heemkring Davidsfonds Nijlen|taal=nl}}</ref>===
Toen in [[1943]] de [[Parochie (kerkelijke gemeente)|parochie]] [[Kessel Station|Kessel-Statie]] gesticht werd, zocht men een woning voor [[kapelaan]] Alfons Van Hove. Het Torenven werd er zijn eerste verblijf.
 
==='''Bed en breakfast'''<ref>{{Citeer web|url=http://www.depoemp.be/Poemp_69_web.pdf|titel=De Poemp|bezochtdatum=29 juli 2020|auteur=Frans Lens|achternaam=Lens|voornaam=Frans|datum=2011|uitgever=Heemkring Davidsfonds Nijlen|taal=nl}}</ref>===
De huidige [[Eigenaar|eigenaars]] van de [[villa]] hebben er een hele tijd een ‘[[B&B|bed en breakfast]]’ uitgebaat. Hoewel een gedeelte van het vroegere domein [[Verkaveling|verkaveld]] werd, bleef het beboste [[park]] grotendeels bewaard. Samen met [[Kesselse Heide|de heide]] en de [[beemd]]<nowiki/>rand langs de [[Kleine Nete]], bleef dit gebied tot circa [[1960]] nog een grote, open vlakte. Zo is er toch nog heel wat van het vroegere [[landschap]] in [[Kessel Station|Kessel-Statie]] bewaard gebleven.
 
==='''Verbist Advocatuur'''<ref>{{Citeer web|url=http://www.depoemp.be/Poemp_69_web.pdf|titel=De Poemp|bezochtdatum=29 juli 2020|auteur=Frans Lens|achternaam=Lens|voornaam=Frans|datum=2011|uitgever=Heemkring Davidsfonds Nijlen|taal=nl}}</ref>===
Momenteel is het domein in handen van [[Advocaat (beroep)|Advocatuur]] Verbist. Het domein is [[privaat]] en kan dus niet bezocht worden door het grote publiek.
 
== '''Ligging''' ==
Het kasteel Torenven is gelegen aan de Torenvenstraat 16 in 2560 [[Kessel (België)|Kessel]], [[Deelgemeente (België)|deelgemeente]] van [[Nijlen]].
 
Het domein grenst aan de [[Dal (aardrijkskunde)|vallei]] van de [[Kleine Nete]].<mapframe latitude="51.145110" longitude="4.599152" zoom="5" width="200" height="100" align="right">
 
 
 
{
  "type": "FeatureCollection",
  "features": [
    {
      "type": "Feature",
      "properties": {},
      "geometry": {
        "type": "Point",
        "coordinates": [
          4.610881807166153,
          51.151104147599376
        ]
      }
    }
  ]
}
</mapframe><gallery>
Bestand:TORENVEN vooraanzicht foto Marc Verreydt.jpg|Het Torenven - Vooraanzicht
Bestand:TORENVEN achteraanzicht foto Marc Verreydt.jpg|Het Torenven - achteraanzicht
Bestand:Het Torenven - Afbeelding Heemkring De Poemp.png|Tekening Het Torenven
Bestand:Het Torenven - recenter - Afbeelding Heemkring De Poemp.png|Het Torenven - Recentere afbeelding
Bestand:Het Torenven 2003 - Afbeelding Heemkring De Poemp.png|Het Torenven, Open Monumentendag 2003
Bestand:Ferrariskaart 1771 - 1778 - Foto De Poemp.png|Ferrariskaart 1771 - 1778
Bestand:Atlas Buurtwegen 1841 - Foto De Poemp.png|Atlas Buurtwegen 1841
Bestand:Vandermaelenkaart 1846 - 1854 - Afbeelding Heemkring De Poemp.png|Vandermaelenkaart 1846 - 1854
Bestand:Sint-Barbaragodshuis Lier - Afbeelding flickr.jpg|Sint-Barbaragodshuis - Lier
Bestand:Hof van Geetruyen - Afbeelding Lier Vroeger.jpg|Hof van Geertruyen - Lier
</gallery>

Huidige versie van 29 aug 2020 om 10:17

rel=nofollow

Het Torenven is een villa in de Belgische plaats Kessel, deelgemeente van Nijlen. De villa ligt in een bijbehorend park, aan de Torenvenstraat nabij de vallei van de Kleine Nete.

Het oorspronkelijke kasteel Torenven werd gebouwd in de 18de eeuw. De beschietingen tijdens de Eerste Wereldoorlog lieten weinig over van het kasteel. Rond 1922 werd op de fundamenten een villa gebouwd. [1]

Geschiedenis kasteel

Van het -toenmalige- kasteel Torenven werd voor het eerst melding gemaakt in 1772 als 'Torreven', wat doet vermoeden dat het in de tweede helft van de 18de eeuw is gebouwd. [1]Dit kasteel Torenven had twee torens, één vooraan en één achteraan. Het heeft zijn naam vermoedelijk te danken aan een ven dat achter het park ligt. Het Torenven wordt reeds vermeld op de Ferrariskaarten, de topografische kaarten van de Oostenrijkse Nederlanden uit de periode 1771-1778.

Rond 1790 werd het kasteel bewoond door de Antwerpse kanunnik Franciscus Du Marteau.[1] Deze priester, die bovendien arts was, behoorde tot het kapittel van Lier en was later proost van het Sint-Barbaragodshuis. Hij kwam in het kasteel te wonen nadat hem in 1786 verboden was de mis te lezen en de geneeskunde te beoefenen en is er vermoedelijk ook overleden. Naar aanleiding van de bewoning van Du Marteau werd de tuin door de bevolking 'het hofke van de kanunnik' genoemd. Bovendien heette in 1821 de huidige Vredestraat, nabij Het Torenven de 'Marteause straet'. Na Du Marteau woonden achtereenvolgens de familie Schram en de familie Gamard in het kasteel.[1]

De familie Schram uit Lier kreeg in 1834 Het Torenven in bezit en vergrootte het bijbehorende gebied. Bovendien begon Emmanuel Schram als groot plantenliefhebber een eigen plantenkwekerij op het terrein van Het Torenven. Schram had tevens een arboretum in het door hem ontworpen stadspark van Lier. In 1893 kocht jhr. Arnold Gamard (14 oktober 1847 - 2 maart 1923) het landgoed van Het Torenven en het eveneens in Kessel gelegen kasteel de Bist. Gamard woonde er met zijn vrouw Alix barones Snoy (1849-1925) en zijn dochter.

Geschiedenis villa

Gedurende de Eerste Wereldoorlog werd in 1914 het fort van Kessel beschoten door het Duitse leger waardoor van het kasteel slechts enkele muren bleven staan. Rond 1922 verrees de huidige villa. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bleef Het Torenven gespaard, zij het ternauwernood. De bommen van de Duitse bommenwerpers ontploften net buiten het park.

In 1921 kwamen de ruïne, het park en landerijen in het bezit van de uit Antwerpen afkomstige advocaat Jan Van Reeth. Sinds die tijd heeft het verschilende bewoners gekend. [1] Van Reeth liet de huidige villa Torenbeek bouwen op de funderingen van het voormalige kasteel. Met de stichting van de parochie Kessel-Statie in 1943, werd kapelaan Alfons Van Hove bewoner van het Het Torenven. Nadat de villa een tijd lang als bed and breakfast was uitgebaat trok Advocatuur Verbist er in

Niet alleen het gebouw, ook de omliggende bij het kasteel of villa behorende gronden veranderden in de loop van de tijd van aanzien. Een deel van deze landerijen werd verkaveld maar het beboste park bleef grotendeels bewaard.

Varia

  • Het complex is niet toegankelijk voor het publiek.
  • Het nabij Het Torenven gelegen café Torenven fungeert als start- en eindpunt van de wielerkoers om het kampioenschap van Kessel.[2]

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  • (nl) Lens, Frans. De Poemp. Heemkring Davidsfonds Nijlen (2011) Geraadpleegd op 29 juli 2020
  • (nl) Hildebrand, P.. KU Leuven. Archief der Kapucijnen (1955) Geraadpleegd op 30 juli 2020
  • (fr) Marie Gamard Geraadpleegd op 30 juli 2020
  • (nl) De Lierenaar. Open Vld (2017) Geraadpleegd op 30 juli 2020

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Lens, Frans, De Poemp. Heemkring Davidsfonds Nijlen (2011). Geraadpleegd op 29 juli 2020
  2. º (nl) Verbeeck, Antoon. 83 renners voor Retrokoers Kampioenschap van Kessel. HLN.be (10 juli 2019)
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow